خلاصة:
چکیده
توسعه صادرات در بسیاری از اقتصادها به عنوان یک هدف اصلی برای اقتصاد تعریف میشود و یکی از رایجترین سیاستها جهت حمایت از صنایع نوزاد در جهت صادرات بینالمللی، اعطای معافیتهای مالیاتی است که این سیاست در اقتصاد ایران نیز دنبال شده است. این مقاله سعی در ارزیابی درجه موفقیت این سیاست در اقتصاد ایران دارد. برای این منظور از دادههای خرد در سطح گروههای کالایی مختلف بر اساس کدهای تعرفهای HS طی دوره زمانی 1396-1376 و روش رگرسیونی در فضای دادههای تابلوئی استفاده خواهد شد. بر اساس نتایج حاصل از برازش الگوی صادرات غیرنفتی، متغیر لگاریتم نرخ ارز حقیقی اثر منفی بر صادرات غیرنفتی دارد. همچنین لگاریتم شاخص قیمت کالاهای صادارتی و لگاریتم سهم تسهیلات پرداختی به صادرات از کل تسهیلات پرداختی سیستم بانکی، دارای اثر مثبت بر این متغیر است. این در حالی است که بر اساس ضریب برآوردی متغیر مجازی مربوط به سیاست اعطای مشوقهای مالیاتی برای تکتک گروههای کالایی HS، این سیاست در اکثر کدهای تعرفهای HS دارای اثر مثبت و معنادار است.
In many economies, the export promotion is defined as the main paradigm for the economy and tax exemptions is one of the prevailing policies in order to protect infant industries and this policy has been employed in the Iranian economy, too. The paper tries to evaluate the success degree of this policy in the Iranian economy. In this regard, the micro-data in various commodity groups based on HS tariff codes during 1997-2017 and panel data regression method has been used. According to the estimated results of the non-oil export model in HS commodity groups, the log real exchange rate has a negative effect. Also, the log price index for export commodities and the log facilities to export as a ratio of total facilities in the banking system have positive effects on export. Moreover, the estimated coefficients of dummy variable related to tax incentives policy for each HS commodity groups are positive and significant in HS tariff codes.
ملخص الجهاز:
بر این اساس در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته ، گسترش و توسعه صادرات یکی از اولویت های سیاست گذاری دولت محسوب می شود، و دولت ها می توانند از طریق برنامه های توسعه صادرات ، نقش مهمی را در افزایش رقابت پذیری و ایجاد مزیت نسبی بنگاه های داخلی در بازارهای بین المللی ایفا کنند (مشبکی و خادمی ، ١٣٩١).
در نتیجه در ابتدا باید مشخص کرد که آیا دولت در دست یابی به هدف رشد صادرات غیرنفتی از طریق این سیاست موفق بوده است ؟ آیا بدون اعطای این مشوق های مالیاتی ، صادرات افزایش نمی یافت ؟ و به طور کلی اعطای مشوق های مالیاتی چه سهمی در افزایش صادرات داشته است ؟ در مرحله بعد باید برآورد شود که در طی سال های گذشته با اجرای این قانون ، درآمدهای مالیاتی از دست رفته دولت چقدر بوده است ؟ در نهایت نیز باید مشخص شود که آیا بین این دو مقوله (منافع و هزینه های آشکار سیاست اعطای مشوق های مالیاتی به صادرکنندگان )، ارتباط منطقی وجود دارد؟ و آیا باید این سیاست همچنان دنبال شود یا تغییراتی در آن نیاز است ؟ برای این منظور از داده های اقتصادی در سطح خرد گروه های کالایی مختلف صادراتی اقتصاد ایران استفاده خواهد شد و اثر اعطای مشوق های مالیاتی بر توسعه صادرات غیرنفتی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت .
(به تصویر صفحه مراجعه شود) در ادامه نتایج مربوط به برآورد الگوی صادرات در گروه های کالایی مختلف اقتصاد ایران طی دوره ٩٦-١٣٧٦ در جدول (٦) گزارش شده و اثر سیاست اعطای مشوق های مالیاتی بر توسعه صادرات تک تک این گروه ها ارزیابی شده است .