خلاصة:
ﻓﻠﺴﻔﻪ اﯾﺠﺎد ﺗﻌﻬﺪ، اﺟﺮای آن و ﺿﺮورت اﺟﺮای ﻋﯿﻦ ﺗﻌﻬﺪ ﻗﺮاردادی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﺻﻞ در ﻫﻤﻪ ﻧﻈﺎمﻫﺎی ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺟﻬﺎن ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﻣﺎ ﮔﺎه ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﻘﺾ ﺗﻌﻬﺪ ﻗﺮاردادی ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮﯾﻢ. در ﺣﻘﻮق اﯾﺮان، ﻧﻘﺾ ﺗﻌﻬﺪات ﻗﺮاردادی ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ارﺗﮑﺎب ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺑﺪون ﻋﻠﺖ ﻣﻮﺟﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ از اﯾﻔﺎی ﺗﻌﻬﺪات ﺧﻮد اﻣﺘﻨﺎع ﻧﻤﺎﯾﺪ. در واﻗﻊ در ﻧﻘﺾ ﻗﺮارداد، ﺗﻘﺼﯿﺮ ﯾﺎ اراده ﯾﮑﯽ از ﻃﺮﻓﯿﻦ در ﻋﺪم اﺟﺮای ﻗﺮارداد دﺧﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺬا ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻋﺪم اﺟﺮای ﺗﻌﻬﺪات ﻧﺎﺷﯽ از ﯾﮏ ﻋﺎرﺿﻪ ﺧﺎرﺟﯽ و ﻏﯿﺮ ارادی ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻘﺾ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﺪ. در ﺣﻘﻮق اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن، ﻧﻘﺾ ﻗﺮارداد در ﺟﺎﯾﯽ رخ ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻃﺮف از اﺟﺮای ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮدداری ﻣﯽﮐﻨﺪ ﯾﺎ در ﻧﻘﺾ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﯽﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ اﺟﺮای ﺗﻌﻬﺪ ﻗﺮاردادی ﺧﻮد را ﻧﺪارد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻬﻢ ﯾﮑﯽ از ﺑﺮﺗﺮیﻫﺎی ﺣﻘﻮق اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﺮ ﺣﻘﻮق ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻣﺘﻌﻬﺪﻟﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻘﺾ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﯿﺐ ﻗﺮاردﻫﺪ، ﯾﻌﻨﯽ در واﻗﻊ ﻓﺴﺦ را ﺑﭙﺬﯾﺮد و ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ زﻣﺎن اﺟﺮا ﺻﺒﺮ ﮐﺮده و ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﻗﺮارداد را ﻣﻘﯿﺪ ﺳﺎزد. در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﺣﻘﻮق اﯾﺮان، ﻓﺮا رﺳﯿﺪن ﻣﻮﻋﺪ اﻧﺠﺎم ﺗﻌﻬﺪ ﯾﮑﯽ از ﺷﺮاﯾﻂ اﯾﺠﺎد ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻗﺮاردادی ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در ﺣﻘﻮق اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن، ﺧﺴﺎرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺎﻋﺪه در ﻣﺮﮐﺰ ﻃﺮق ﺟﺒﺮان ﻧﻘﺾ ﻗﺮارداد ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد، ﻟﯿﮑﻦ ﺣﻘﻮق اﯾﺮان ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ اﺳﺘﻮاری ﻋﻘﻮد و ﻗﺮاردادﻫﺎ، اﺟﺮای ﻋﯿﻦ ﺗﻌﻬﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺎﻋﺪه در ﻣﺮﮐﺰ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻃﺮق ﺟﺒﺮان ﻧﻘﺾ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﻘﺾ ﻗﺮارداد ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ آﺛﺎر ﻧﻘﺾ ﺗﻌﻬﺪات ﻗﺮاردادی و ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﺧﺴﺎرت ﻧﺎﺷﯽ از آن در ﺣﻘﻮق اﯾﺮان و اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.
ملخص الجهاز:
آثار نقض تعهدات قراردادی و مطالبه خسارت ناشی از آن در حقوق ایران و انگلستان محمدرضا بوربور 1 1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی میبد، مدرس دانشگاه غیرانتفاعی ایوان کی(نویسنده مسئول) چکیده فلسفه ايجاد تعهد، اجراي آن و ضرورت اجراي عين تعهد قراردادي به عنوان يك اصل در همه نظامهاي حقوقي جهان پذيرفته شده است.
ميباشد كه اين ميزان اعطاي حق فسخ با مقتضيات تجارت در دنياي امروز ناسازگار بوده و ضروري است در حقوق كشور ما نيز همانند نظام حقوقي انگليس حق فسخ صرفاً در موارد نقض اساسي تعهد به طرف متضرر اعطا گردد و در نقضهاي جزيي، حسب مورد، از ساير طرق جبران خسارت استفاده شود و راه كار فسخ به عنوان آخرين راه چاره و صرفاً وقتي قابل اعمال باشد كه اعمال ساير طرق جبراني نتواند خسارات زيان ديده را جبران نمايد.
نقض قرارداد در حقوق انگلستان با عنوان (Breach of contract) شناخته میشود و در جائی رخ می دهد که یک طرف از اجرای تعهد خودداری میکند یا به طرف مقابل میفهماند قصد اجرای تعهد قراردادی خود را ندارد که در هر دو مورد اراده متعهد دخیل در نقض و عدم اجرای تعهد قراردادی میباشد.
در حقوق کشور انگلستان در خصوص وجود تقصیر در مسئولیت قراردادی اصل بر این است که متعهد با وجود سایر شرایط فوق الذکر مسئول جبران خسارت ناشی از عدم انجام تعهد است، حتی اگر تقصیری نداشته باشد.