خلاصة:
امروزه مسأله افزایش قابل ملاحظه گازهای آلاینده محیط زیست به یک چالش جهانی مهم تبدیل شده است. این موضوع در کنار رشد و توسعه صنعتی در جوامع توسعه یافته و در حال توسعه توجه بیشتری را به منظور جلوگیری از اثرات مخرب آنها به خود جلب کرده است. هدف مقاله حاضر بررسی عوامل مؤثر بر انتشار آلودگی در بخش پتروشیمی است. به منظور آزمون رابطه بین متغیرها از مدل رگرسیون انتقال ملایم برای دوره زمانی 1399 – 1375 استفاده شده است. جامعه آماری مطالعه حاضر شرکتهای تولیدکننده محصولات پتروشیمی است. مهمترین متغیرهای مورد استفاده در این مطالعه شامل انتشار سرانه دی اکسید کربن، میزان محصول تولیدی، شدت مصرف انرژی، هزینه مربوط به تکنولوژی و ارزش افزوده تولیدات محصولات پتروشیمی است. نتایج بدست آمده بیانگر این بود که رابطه غیرخطی بین متغیرهای میزان محصولات تولیدی و انتشار آلایندگی وجود دارد. در بخش مدل غیرخطی برآورد شده، به دلیل اینکه متغیر شدت مصرف انرژی به عنوان متغیرگذار انتخاب شده است مشاهده گردید که با افزایش رشد شدت مصرف انرژی از 5.12 درصد اثرگذاری تولید محصولات پتروشیمی بر سطح انتشار آلایندگی متفاوت و معنیدار است. نتایج بدست آمده از برآورد مدل غیرخطی نشاندهنده این است که میزان تولید محصولات پتروشیمی در شرکتهای تولیدکننده محصولات پتروشیمی در سطوح متفاوت مصرف انرژی، اثرات متفاوتی بر انتشار دی اکسید کربن در کشور داشته است. بر این اساس با توجه به اینکه آلودگیهای ناشی از گازهای گلخانهای یکی از تهدیدهای جدی پیش روی کشورها است و با توجه به ماهیت آن، باید کارخانهها و بنگاههای تولیدکننده محصولات پتروشیمی را از طریق سیاستهای مالیاتی و تشویقی ملزم به کاهش انتشار آلایندگی کرد. علاوه بر این باید از طریق وضع قوانین و مقررات زیست محیطی شدید بخصوص در بخش پتروشیمی از ورود بیشتر صنایع و محصولات آلاینده به فرآیند تولیدی جلوگیری شود.
Today, the issue of significant increases in polluting gases has become a major global challenge. This issue, along with industrial growth and development in developed and developing societies, has attracted more attention in order to prevent their destructive effects. The purpose of this article is to investigate the factors affecting the spread of pollution in the petrochemical sector. In order to test the relationship between the variables, a mild transfer regression model for the period 1399-1396 has been used. The statistical population of the present study is companies producing petrochemical products. The most important variables used in this study include per capita carbon dioxide emissions, product output, energy intensity, technology costs, and added value of petrochemical products. The results showed that there is a nonlinear relationship between the variables of production and pollution. In the estimated nonlinear model section, because the energy intensity variable has been selected as a variable, it was observed that with increasing the intensity of energy consumption from 5.12%, the effect of petrochemical production on the level of emissions is different and significant. The results obtained from the nonlinear model estimate show that the production of petrochemical products in companies producing petrochemical products at different levels of energy consumption has different effects on carbon dioxide emissions in the country. Accordingly, given that greenhouse gas pollution is one of the serious threats facing countries, and due to its nature, factories and companies producing petrochemical products should be required to reduce emissions through tax and incentive policies. In addition, more polluting industries and polluting products should be prevented from entering the production process through strict environmental laws and regulations, especially in the petrochemical sector. .
ملخص الجهاز:
در بخش مدل غيرخطي برآورد شده ، به دليل اينکه متغير شدت مصرف انرژي به عنوان متغيرگذار انتخاب شده است مشاهده گرديد که با افزايش رشد شدت مصرف انرژي از ٥,١٢ درصد اثرگذاري توليد محصولات پتروشيمي بر سطح انتشار آلايندگي متفاوت و معنيدار است .
نتايج بدست آمده از برآورد مدل غيرخطي نشان دهنده اين است که ميزان توليد محصولات پتروشيمي در شرکت هاي توليدکننده محصولات پتروشيمي در سطوح متفاوت مصرف انرژي، اثرات متفاوتي بر انتشار دي اکسيد کربن در کشور داشته است .
نوآوري مطالعه حاضر نسبت به مطالعات پيشين در استفاده از مدل هاي غيرخطي در برآورد اثرات توليد محصولات پتروشيمي در انتشار آلايندگي است که براي اين منظور با استفاده از روش رگرسيون انتقال ملايم (STR) اثرات غيرخطي مربوط به شدت مصرف انرژي بر رابطه بين توليدات محصولات شيميايي با انتشار آلودگي در اين صنعت مورد ارزيابي قرار خواهد گرفت .
با توجه به اينکه شدت مصرف انرژي در اين بخش ميتواند نقش موثر در انتشار آلايندگي بر اساس فرضيه منحني کوزنتس داشته باشد در اين مطالعه با استفاده از مدل غيرخطي رگرسيون انتقال ملايم ١ (STR) رابطه بين متغيرها مورد ارزيابي قرار ميگيرد.
1. Smooth Transition Regression رويکرد مدل هاي خطي ميتني بر اثرگذاري متقارن متغير مستقل بر متغير وابسته است در حالي که شواهد آماري نشان دهنده اين است که به دليل ساختارهاي اقتصادي و توليدي به خصوص در زمينه متغيرهاي کلان اقتصادي، رابطه غيرخطي بين متغيرها برقرار است .
Estimating the function of energy demand and price elasticity and substitution of inputs in the industrial sector: Regression of seemingly unrelated equations SUR, Iranian Journal of Energy Economics, 2 (6), 11- 32.