خلاصة:
با توجه به اهمیت بخش تولید در هر اقتصاد و اثرگذاری نوسانات آن بر متغیرهای کلان اقتصادی، آگاهی یافتن از تولید بالقوه و شکاف تولید از اهمیت بسیار بالایی برای تصمیمگیران اقتصادی برخوردار است و بررسی شکاف تولید و پیشبینیهای مربوط به آن، کارایی سیاستهای اقتصادی را افزایش میدهد. هدف از انجام این مطالعه بررسی شکاف تولید در اقتصاد ایران برای دوره زمانی 1363 تا 1394 است. ازاین رو در این مطالعه از دو روش فیلتر هودریک پرسکات و روش فیلترینگ باند پس که شامل دو فیلتر باکستر و کینک و کریستیانو فیتزجرالد است استفاده شده است. نتایج مطالعه حاکی از این است که فیلتر هوودریک پرسکات توانایی بهتری نسبت به روش فیلتر باند پس، جهت نمایش صحیحتری از شکاف محصول در اقتصاد ایران را دارد.
ملخص الجهاز:
براي تعـين شـکاف توليـد و توليـد بـالقوه روش هـاي مختلفـي وجود دارد، ولي محاسبه توليد بالقوه و شکاف توليد با دشـواري هـايي همـراه هسـت ، بـه طـوريکـه روش هاي مختلف نتايج متفاوتي را نشان ميدهند.
همچنين يافته هاي اين تحقيق نشان دهنده اين اسـت کـه شـتاب بخشـيدن بـه افـزايش توليـد ناخـالص داخلي با افزايش بهره وري ، ازجمله عوامل مؤثر بر کاهش شکاف توليد و کاهش تورم است .
نتايج اين مطالعه نشان مي دهد که نرخ رشد توليد ناخالص داخلي آمريکا در نيمه دوم دهه ٩٠ با افزايش هايي روبرو شده است و تا حدود ٣/٢ درصد نيز ميرسد، اما از ابتداي سال ٢٠٠٠ شروع به کاهش مي کند و تا سال ٢٠٠٨ به کمترين ميزان خود رسيد؛ اما بعد از آن شروع به افزايش نمود و تا سال ٢٠١٠ به حدود ٢ درصد رسيد؛ در چنـد سـال اخيـر نيـز بـا رشـد ملايمـي همـراه بـوده اسـت و پيش بيني ميشود در سال هاي آينده با کاهش هايي مواجه شود.
بـديهي اسـت در شـرايطي کـه توليـد واقعي ناپايا باشد، محصول بالقوه ديگر معين ٣ نيست و به شکل تصادفي ٤ بـرآورد مـي شـود؛ بنـابراين تحليل هايي که از توليد ناخالص داخلي به تنهايي و تک متغيره و با فرض وجـود رونـد معـين اسـتفاده ميکنند (روند زماني)، منجر به سيکل هاي جعلي ٥ ميشود.
در ايـن تحقيق براي محاسبه محصول بالقوه از روش هاي فيلتر هدريک - پرسکات و روش فيلتر باند - پـس (فيلتر باکستر و کينگ و فيلتر کريستيانو فيتزجرالد) استفاده شده اسـت .
"Measuring business cycles: approximate band- pass filters for economic series", NBER Working paper, No. 5022.