خلاصة:
گروه ویژه اقدام مالی «The Financial Action Task Force» یک نهاد بین المللی است، که هدف آن تقویت و ارتقاء واکنش بین المللی در زمینه ی مبارزه با پول شویی می باشد. این نهاد، در اکتبر سال 2001 میلادی، رسالت خود را به مبارزه با پول شویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم هم توسعه داده است(FATF)در زمینه مبارزه با پول شویی، اقدام به صدور توصیه های چهل گانه نموده است. این توصیه ها یک چارچوب اساسی را برای مبارزه با پول شویی بیان می کنند و به منظور اجراء در سطح جهانی طراحی و تدوین شده اند. FATF بر نحوه پیشرفت اعضاء در انجام تدابیر مبارزه با پول شویی نظارت می کند، روش ها و فنون پول شویی را بررسی و گزارش می نماید، تصویب و اجرای اصول مبارزه با پول شویی را در سطح جهان تشویق میکند. هر کشور عضو FATF به لحاظ سیاسی متعهد است که مطابق توصیه های چهل گانه FATF با پول شویی مبارزه کند. نظارت بر نحوه پیشرفت اعضاء در پیروی از توصیه های چهل گانه از طریق یک فرآیند دو مرحله ای تسهیل می شود: راهکار خود ارزیابی و راهکار ارزیابی متقابل. به منظور تشویق همه کشورهای جهان به اتخاذ تدابیر مقتضی برای پیشگیری، کشف و تعقیب پول شویی یعنی اجرای توصیه های چهل گانه. FATF طی فرآیندی، اقدام به شناسایی کشورها نموده است که به عنوان موانعی در مسیر همکاری بین المللی برای مبارزه با پول شویی عمل می کنند. تعامل با گروه ویژه اقدام مالی، ضرورتی است که مستقل از بحث برجام و دولت کنونی است. در حال حاضر 198 کشور، پذیرفته اند که توصیه های گروه اقدام مالی را اجرا نمایند. بنابراین تعداد کشورهایی که با گروه ویژه اقدام مالی همکاری می نمایند از تعداد دولت های عضو سازمان ملل متحد) 193 عضو(نیز بیشتر است زمینه همکاری ایران با گروه ویژه اقدام مالی در قوانین ایران فراهم است. قانون مبارزه با پولشویی مصوب سال 1386، مجلس شورای اسلامی و همچنین قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم مصوب سال 1394، امکان تبادل تجارب و اطلاعات با سازمان های مبارزه با پولشویی در سایر کشورها و مبادله اطلاعات یا معاضدت قضایی با سایر کشورها را فراهم کرده اند.
ملخص الجهاز:
واژگان کلیدی: FATF، پولشویی، نهاد بین المللی، تروریسم مالی، جرایم اقتصادی، سازمان های بین المللی مقدمه گروه ضربت اقدام مالی، موسوم به FATF یک سازمان بین المللی است که در سال 1989 میلادی توسط نمایندگان کشورهای عضو گروه مزبور منحصرا به منظور کنترل، پیشگیری و مبارزه با پول شویی تأسیس گردیده،(باقر زاده-1382) حوزه فعالیت آن منطقه یا مناطق خاصی از جهان نیست.
توصیه های گروه ویژه تدابیری را مقرر می کنند که به موجب آن ها، کشورها باید حسب مورد، اقدامات زیر را انجام دهند: -شناسایی ریسک ها، تدوین خط مشی ها و انجام هماهنگی های لازم در سطح ملی؛رسیدگی قضایی به جرایم پول شویی، تأمین مالی تروریسم و تأمین مالی اشاعه سلاح های کشتار جمعی؛اتخاذ تدابیر پیشگیرانه برای بخش مالی و سایر بخش های معین؛اعطای اختیارات و مسئولیت ها به مراجع ذی صلاح)مانند نهادهای نظارتی، مراجع اعمال قانون و مراکزانجام تحقیقات درباره جرایم(و سایر اقدامات سازمان یافته؛افزایش شفافیت و میزان دسترسی به اطلاعات مربوط به مالکیت ذی نفعانه اشخاص و ترتیبات حقوقی؛تسهیل همکاری های بین المللی.
کم توجهی ایران باعث شده است که گروه ویژه اقدام مالی از سال 2008، همه ساله در گزارش های سالیانه خود نسبت به وضعیت ایران، از حیث ریسک بالای پولشویی و تأمین مالی تروریسم هشدار داده و از کشورهای عضو خواسته است تدابیری را علیه ایران اتخاذ کنند، تا نظام مالی بین المللی از تهدید فعالیت های پول شویی و تأمین مالی تروریسم در امان بماند(کامرانلو-1393) از سال 2012 تا سال 2016، برای چهار سال پیاپی، دو کشور ایران و کره شمالی در فهرست سیاه گروه ویژه جای گرفتند.
هدف گروه ضربت اقدام مالی این است که استانداردهایی را تعیین کند و اقداماتی موثر از نوع قانونی، نظارتی و عملیاتی را برای مبارزه با پول شویی و تأمین مالی تروریسم و تهدیدات دیگر مربوط به تمامیت سیستم مالی بین المللی ترویج دهد.