خلاصة:
امروزه بافت تاریخی شهرها وروستاها به دلیل ساختار سنتی، فرسودگی واحدهای مسکونی، دشواری
دسترسی، ضعف زیرساختها و تشکیلات زیست محیطی سیر رکود و عقبماندگی را طی میکند. در
راستای این تحولات بنیادین در شهرهای تاریخی و رفع مشکلات از بافت تاریخی شهرها طرحهایی در
قالب طرحهای احیا در زمینه های مختلف تهیه و اجرا شده است. شیوه برخورد با این بافتهای تاریخی
متاثر از دیدگاههای فلسفی در شهرسازی متفاوت بوده است. در دهه های اخیر با احیاء بافت تاریخی و
رفع فرسودگی از شهرها واعیانسازی به همراه حفظ و احیاء هسته تاریخی و هماهنگی بین بافت نو و
تاریخی با تاکید بر هنجارها و ارزشهای اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. در روستای تاریخی
ترکان با قدمت دیرینه و ویژگیهای منحصر به فرد معماری و تاریخی پس از ثبت در فهرست آثار
ارزشمند ملی نیز بیش از گذشته نیاز به داشتن طرح احیا احساس میشود. در نظام به هم پیوسته و
ارگانیک روستای ترکان، حفظ ارزشهای ماندگار و تاریخی، و ایجاد وحدت فضایی در مجموعه
محله ها، اشتغال زایی و بازگرداندن هویت اجتماعی و احیاء بناها ومعابر و گذرهای تاریخی جهت جذب
گردشگر از جمله مهمترین نتایج این تحقیق به شمار میرود که از روش میدانی و تحلیلی در بافت
تاریخی روستای ترکان انجام پذیرفته که دارای قابلیت بالقوه جذب جمعیت گردشگر است. در این
پژوهش پس از شناخت و بررسی کالبدی روستا انواع راهکارها در خصوص احیا پیشنهاد و معرفی شده
است. تا مجددا بافت تاریخی روستای پویا و زنده ترکان، با حفظ هویت تاریخی خود به یک نوسازی
پایدار دست یافت.
ملخص الجهاز:
در نظام بههم پیوسته و ارگانیک روستای ترکان، حفظ ارزشهای ماندگار و تاریخی، و ایجاد وحدت فضایی در مجموعه محلهها، اشتغال زایی و بازگرداندن هویت اجتماعی و احیاء بناها ومعابر و گذرهای تاریخی جهت جذب گردشگر از جمله مهمترین نتایج این تحقیق به شمار میرود که از روش میدانی و تحلیلی در بافت تاریخی روستای ترکان انجام پذیرفته که دارای قابلیت بالقوه جذب جمعیت گردشگر است.
واژههایکلیدی: احیا، بافت تاریخی، هویت تاریخی، روستای ترکان، نوسازی مقدمه: بافت تاریخی روستای ترکان واقع در شهرستان خاتم استان یزد دارای ارزشهای معماری روستایی از نظر نوع ساختار ابنیه وکالبدی است که میتوان به دست گند بود آن اشاره محسوسی داشت.
با اینکه تصور میشود ترکان از نظر تقسیمت سیاسی جز استان یزد میباشد و دارای اقلیمی گرم وخشک باشد، اما معماری خانه ها ترکیبی از درون گرا و بیرون گراست در واقع اکثر خانهها دارای بالا خانه ای بیرون گرا وطبقه همکف آنها درونگرا با حیاط مرکزی وحوض میباشد بطور کلی فرم شکل گیری روستا فرمی خطی است که در این در این فرم معبر اصلی بافت نقش اساسی اینگونه شکل گیری را دارد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) نقشه موقعیت قرارگیری شهرستان خاتم دراستان یزد پیشینه تاریخی: بررسي سير تحول تاريخي روستا در دوره هاي مختلف: روستای ترکان در زمان هخامنشی به لحاظ تاریخی منطقه خاتم از مروست تا چاهک و سایر توابع غربی آن، از آبادیهای بسیار قدیمی فلات ایران هستند که سابقه سکونت در آنها به قبل از ورود آریاییها به ایران بر میگردد و پس از تسخیر این منطقه بود که اسامی آریایی هرات و مروست بر آنها نهاده شد.