خلاصة:
مقدمه: با گسترش مفهوم مشارکت در میان دست اندرکاران و صاحبنظران توسعه، عده زیادی از فعالان این حوزه به ارائه راهکارهای علمی و منطقی در جهت ترغیب و تشویق به مشارکت با تاکید بر اهمیت آن پرداختهاند. در مطالعات توسعه روستایی نیز به مفهوم مشارکت روستاییان توجه ویژهای است به طوری که با سنجش میزان مشارکت مردم در نواحی روستایی میتوان میزان پیشرفت مدیریت توسعه روستایی را در رسیدن به اهداف توسعه ارزیابی نمود. هدف: برای بهرهگیری از این معیار و به منظور عملیاتی کردن مفهوم نظری مشارکت در فعالیتهای تحقیقاتی، نیاز به تعریف متغیرها و گویههایی در این ارتباط وجود دارد تا بتواند در قالب پرسشنامه و ابزاری معتبر قرار گیرد و برای سنجش مفهوم مشارکت مردمی در مناطق روستایی مورد استفاده پژوهشگران و محققان باشد. با وجود اینکه پژوهشهای بسیاری در نواحی روستایی در این زمینه شده است اما ابزاری واضح و روشن که مورد تایید متخصصان و صاحبنظران توسعه روستایی باشد و روایی آن به طور کامل بررسی شده باشد، در دسترس نیست. روششناسی: این تحقیق از حیث هدف، کاربردی است که هدف اصلی آن، اقدام به منظور دستیابی به ابزاری معتبر شامل پرسشهای هدفدار، واضح و شفاف مطابق با میزان درک پاسخگویان است تا بتواند اطلاعات قابل اعتمادی را در حیطه مفهوم مشارکت در نواحی روستایی فراهم سازد. یافتهها: راستا تعداد 20 گویه مربوط به مشارکت در معرض قضاوت و داوری 40 نفر از متخصصان دانشگاه در زمینه جغرافیا، علوم اجتماعی و علوم سیاسی قرار گرفت و از طریق محاسبه ضرایب CVI و CVR برای هریک از گویهها، تعیین شد که تا چه میزان این گویهها معرف مفهوم مشارکت روستایی هستند که در نهایت از میان 20 گویه طرح شده، 15 گویه معتبر شناخته شده است. نتیجهگیری: گویههای تبیین کنندهی مفهوم مشارکت در عرصه روستایی، دامنهی موضوعی متنوعی دارد.
Introduction: The concept of participation has been explained and expanded among the researchers and scholars of development study, and many of practitionars suggest scientific and practical solutions in order to encourage and promote participation. Rural development studies, has been applying the concept of rural participation by measuring people participation in rural areas, which can evalute the progress of rural development management.Objectives: To use this concept and operationalize the theoretical concept of participation in the research, researchers need to define variables and items in valid questionnaires. These variables and items can be used to measure the concept of people participation in rural areas by researchers. Although a lot of studies have been done in rural areas about the issue, researchers do not have a clear and acceptable tool which is approved and validated by development scholars.Methodology: The research is an applied study with a qualitative methodology, which aims to achieve a valid research tool including targeted, clear and explicit questions according to the respondents’ opinion for the concept of rural participation.Result and Discussion: 20 items related to participation have been evaluated by 40 academic experts in executive organizations. Calculating CVI and CVR for each item determines in what extent these phrases identify the concept of rural participation. Finally, among 20 items 15 of them identified as valid ones.Conclusion: The explanatory items of the concept of participation in the rural area have a thematic variety.