خلاصة:
دقت در آیات و روایات نشان میدهد که گرچه در مقاطعی از عوالم بعد از مرگ، راه توبه اجمالا بسته میشود؛ اما در سایر مراحل آخرت، این باب رحمت خداوند همچنان باز است؛ و انسانهای گرفتار عذاب میتوانند توبه حقیقی کنند؛ بلکه خداوند با رحمت واسعهاش تمهیداتی را در عوالم بعد از مرگ فراهم میکند تا انسانهای مجرمی که در دنیا مؤمن نگشتهاند آگاهانه و مختارانه توبه کرده و مؤمن شوند و از این طریق، حتی از خلود عذاب جهنم رهایی یابند؛ از جمله آیاتی که بر جواز یا وقوع توبه در نشآت بعد از مرگ دلالت دارند آیات 85 تا87 سوره مریم و نیز آیات 22 تا 24 سوره فرقان است؛ و از جمله آیاتی که بر انقطاع عذاب و رفع خلود عذاب دلالت دارند آیاتی است که دلالت دارند کیفر اعمال ناشایست مجرمان در قیامت، عینا همان گناه عملی یا اعتقادی آنها است که در دنیا انجام شده است؛ چون لازمة یگانگی گناه و کیفر این است که با توبه و اعراض از این گناه عملی یا اعتقادی، عذاب نیز که عین گناه است برداشته میشود. .
Paying attention to the verses and narrations shows that although in some parts of the worlds after death, the way of repentance is briefly closed; But in other stages of the hereafter, this chapter of God's mercy is still open; and people suffering from punishment can truly repent; rather, God, with His vast mercy, provides arrangements in the worlds after death so that the guilty people who did not become believers in the world can consciously and voluntarily repent and become believers, and in this way, they can even be freed from the eternal punishment of hell. Verses 85 to 87 of surah Maryam and verses 22 to 24 of surah Furqan are among the verses that indicate the permissibility or the occurrence of repentance in life after death. And among the verses that indicate the end of the punishment and the removal of the eternal punishment, there are the verses that indicate that the punishment for the wrongdoings of the criminals in the resurrection is exactly the same as their practical or belief sins that were committed in the world; because the requirement of the unity of sin and punishment is that by repenting of this practical or belief sin, the punishment that is the same as sin is also removed.
ملخص الجهاز:
طبق مفاد صريح اين آيه ، همه گناه گناهکاران آمرزيده ميشوند؛ اما با توجه به اينکه شايد نود درصد يا بيشتر مردم دنيا، از اولين گرفته تا آخرين ، بيايمان و بيتوبه از دنيا ميروند، اين سؤال پيش ميآيد که آمرزش همه گناهان چگونه است و به چه صورتي اين عفو عمومي الهي تحقق مييابد؟ آيا خداوند اين نود درصد مردم بيايمان را با حفظ کفر و بيايمانيشان و در عين حال که همواره کافرند، در قيامت ميآمرزد يا اينکه در عوالم بعد، خداوند با تمهيد شرايطي، ابتدا آنان را مؤمن ميکند و سپس آنان را ميآمرزد؟ روشن است با حفظ کفر و بيايماني در قيامت ، آمرزشي براي کفار نيست ؛ زيرا در قيامت کفر و اعمال ناصالح عينا خودشان عذاب اند و گناهان در جلوه موجودات مؤذي براي گناهکار تجسم مييابند؛ چنان که از آيات بسياري، اين ادعا ظاهر است مثل «يوم تجد کل نفس ما عملت من خير محضرا و ما عملت من سوء تود لو أن بينها و بينه أمدا بعيدا» (آل عمران : ٣٠) و «إنکم لذائقوا العذاب الأليم ؛ و ما تجزون إلا ما کنتم تعملون » (صافات : ٣٩).