خلاصة:
در پژوهش حاضر، مدل علّی عملکردن به باورهای دینی و رفتارهای مدنی- تحصیلی با توجه به نقش میانجیگری اخلاق تحصیلی بررسی شده است. روش تحقیق، توصیفی ازنوع همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش، مشتمل بر کلیۀ دانشآموزان دختر مقطع متوسطۀ دوم در شهر خرمآباد بهتعداد 9981 نفر بوده است که ازمیان آنها 240 نفر براساس روش نمونهگیری تصادفی طبقهای نسبی انتخاب شدهاند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای اخلاق تحصیلی حسینینژاد، ثناگو، کلانتری، جویباری و سعیدی (1394)، رفتارهای مدنی- تحصیلی گلپرور (1389) و عملکردن به باورهای دینی گلزاری (1380) استفاده کردهایم. تحلیل دادهها بهروش آماری مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS-22 و AMOS-24 انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد عملکردن به باورهای دینی بر رفتارهای مدنی- تحصیلی، مستقیماً اثر میگذارد و بهواسطۀ اخلاق تحصیلی بر رفتارهای مدنی- تحصیلی بهصورت غیرمستقیم مؤثر است؛ بهعلاوه، اخلاق تحصیلی بر رفتارهای مدنی- تحصیلی اثر مستقیم دارد. برای دستیابی به مصادیق خاص اخلاق در محیطهای آموزشی باید به باورهای دینی عمل کنیم. این عملکرد میتواند دستورهای اخلاقی را در موردی خاص با حدود مشخص و شرایط و لوازمش تبیین کند.
The present study was done with the aim of presenting a causal model of the religious beliefs performance and educational citizenship behaviours with regard to the mediating role of academic ethics. The research method was descriptive-correlational and the statistical population of the study included all upper secondary girl students in khorramabad city to 9981 students, of which 240 were selected based on stratified random sampling method. To collect the required data from academic ethics hosseini nezad et al (2016), educational citizenship behaviours golparvar (2009) and religious beliefs performance golzarei (2002) was used. Data analysis was performed by the SPSS-22, and AMOS-24 software. The results showed that religious beliefs performance has a direct effect on educational citizenship behaviours and an indirect effect on educational citizenship behaviours through academic ethics. In addition, academic ethics had a direct effect on educational citizenship behaviours. In order to obtain specific examples of ethics in educational environments, we need to follow religious beliefs, which can explain moral orders in a specific case with specific limits, conditions, and accessories.
ملخص الجهاز:
اگرچه دربارۀ رفتارهای مدنی سازمانی معمولاً در محیطهای کاری سنتی تحقیق شده است، اینگونه رفتارها در محیطهای آموزشی تازه ظهور یافتهاند (Cummings, Poropat, Loxton and Sheeran, 2017)؛ بنابراین، یکی از اقسام رفتارهای تحصیلی مناسب، رفتارهای مدنی- تحصیلی 2 است که به رفتارهایی اطلاق میشود که ماهیت ارادی و اختیاری، و جنبۀ غیررسمی دارند و بهواسطۀ تعاملجویی اجتماعی انسان همراه با انگیزههای نوعدوستی، یاریرسانی، مشارکت فراتر از نقشهای رسمی، و مشارکت در اجرای قوانین و مقررات آموزشی اجرا میشوند (Goren and Yemini, 2017).
براساس آنچه گفتیم، یکی از مهمترین پیشایندهایی که تاکنون برای درگیرشدن افراد در رفتارهای مدنی از آنها یاد شده، اخلاق است (Van Dick, Van Knippenberg, Kerschreiter, Hertel and Wieseke, 2008; Baker, Hunt and Andrews, 2006).
مدل نهایی آزمونشدۀ تأثیر عملکردن به باورهای دینی بر رفتارهای مدنی- تحصیلی با میانجیگری اخلاق تحصیلی در دانشآموزان در جدول 4، ضریبهای اثر مستقیم، غیرمستقیم، کل و سطح معناداری بین متغیرهای پژوهش نشان داده شده است: جدول 4.
بحث و نتیجهگیری هدف از این پژوهش، پیشبینی رفتارهای مدنی- تحصیلی براساس عملکردن به باورهای دینی بوده و درعین حال، امکان میانجیگری اخلاق تحصیلی در روابط بین متغیرهای یادشده نیز در آن بررسی شده است.
درپی بررسی این فرضیه که عملکردن به باورهای دینی با میانجیگری اخلاق تحصیلی بر رفتارهای مدنی- تحصیلی اثر علّی و غیرمستقیم دارد، فرضیۀ موردبحث اثبات میشود و این یافته با نتایج پژوهشهای خالید، رحمان، مادار و اسماعیل (2013)، کوتچر، براگر، رودریگوئز- سردنیکی و ماسکو (2010)، وندایک، ونکنیپنبرگ، کرسچریتر، هرتل و ویسک (2008)، طاهریان و بهرامی (1399)، Harding, Finelli, Carpenter and Mayhew شعاع کاظمی و میرمحمدحسین اوشانی (1394)، رضایی، سبزواری و گروسی (1394)، شهبازی (1394) و گلپرور (1389) همخوانی دارد.