خلاصة:
وسیله پرداخت در قراردادهای هوشمند، رمزارز است. تغییر در ارزش این ابزار پرداخت، میتواند شرایط معاملات را شدیداً متأثر نماید. این مهم میتواند به ایجاد شرایط سخت و طاقتفرسا برای طرفین قرارداد منتهی گردد. این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی در جهت پاسخدهی به این سؤال انجامشده که وضعیت تعهدات در چنین وضعیتی برای طرفین قرارداد هوشمند به چه صورت است؟ باتوجه به تفسیر موسع از شرایط فورس ماژور میتوان وضعیت مذکور را به آن تعمیم داد. هرچند که قانونگذار به سبب بداعت موضوع در مورد آن صراحت لازم را ندارد، اما باتوجه به بیانات فقها در خصوص اسباب سقوط تعهدات، بهخصوص در بحث اقاله، میتوان چنین وضعیتی را محرز دانست. بهخصوص آنکه شرایط عسر و حرج نیز در این مورد صادق است. عرف عمومی نیز جایگاهی ویژه داشته و نمیتوان به سبب ورود چنین مبحثی جدید، موجبات زیان هنگفت به شهروندان را فراهم دانست. مبدل شدن قرارداد هوشمند به سنتی میتواند راهکار فقهی-حقوقی در این مورد تلقی شود.
With the introduction of cryptocurrency into the world of economy, smart contracts were formed based on it and are now partially popular. Experts in this field believe that in case of widespread use of this type of contracts, the possibility of formal transactions will disappear. Despite conducting numerous researches on smart transactions, the discussion of virtual transactions has not been investigated in this field, and this research, using an analytical-descriptive method, is for the first time trying to investigate the responsibility of the Islamic government in this regard. It seems that due to the negative effects of formal transactions in the society, if a special mechanism can eliminate these transactions, the Islamic government is responsible for making them mandatory. According to jurisprudential interpretations, providing social and economic security is the government's duty, which is an example of the mandatory smart contract with the aim of eliminating formal transactions. From a legal point of view, the executive and judicial authorities can send a bill to the Islamic Council regarding the mandatory use of smart contracts in order to provide legal protection and also to prevent the occurrence of crimes. Monopoly in the smart type of contracts is contrary to Islamic Sharia and its partial acceptance is possible like electronic transactions. If the related law is not approved, the executive bodies in charge of certain affairs can use their authority to make these contracts mandatory. The final result is that with the relatively mandatory smart contract and the popularization of cryptocurrency, it is possible to eliminate formal transactions and this action is considered to improve economic security.
ملخص الجهاز:
نتيجه نهايي اين که با اجباري شدن قرارداد هوشمند به صورت نسبي و رايج شدن رمزارز، مي توان معاملات صوري را حذف کرده و اين اقدام در جهت ارتقاي امنيت اقتصادي تلقي مي شود.
باتوجه به اين که هنوز جنبه هاي تقنيني هوشمندسازي قراردادها داراي خلأ بوده و به طور حتم ، در آينده قوه مقننه در اين خصوص به تصميم گيري خواهد پرداخت ، نياز است که با شناسايي الزام مذکور، راهنمايي براي قانون گذاري در اين حوزه تبيين کرد.
باتوجه به اينکه تنها اموالي مي توانند به عنوان عوض قراردادي در قراردادهاي هوشمند مورد معامله قرار گيرند که اطلاعات آن ها در بستر بلاکچين ثبت شده و به عبارتي توسط دولت به رسميت شناخته شده باشند، بنابراين مورد معامله در اين قراردادها معين بوده و ابهامي در خصوص اين موضوع وجود ندارد» (صادقي، ناصر، ١٣٩٧: ١٤٩ ).
در صورتي که قرارداد به وسيله زنجيره بلوک اجرا شود، اين امر خود به نوعي انجام تعهد بوده که به طور خودکار صورت مي گيرد و لذا براي آنها ضمانت اجراهايي در نظر گرفته شده است .
جدا از بحث هاي جرم شناسانه مرتبط با معاملات صوري، به دليل اثر منفي اين اقدام بر نظم اقتصادي، نياز است حکومت جهت مقابله با آن اقدام نمايد که يکي از اين راهکارها، مي تواند قراردادهاي هوشمند باشد که اصل مشروعيت آن ازنظر فقهي و حقوقي به اثبات رسيده است .
بنابراين اجباري شدن نسبي معاملات هوشمند و رسميت رمزارز مي بايست توسط حکومت پيگيري شده تا بدين صورت گامي در جهت امنيت اجتماعي برداشته شود.