خلاصة:
در طول دورههای مختلف و با گذشت زمان، نمودهای کالبدی در خانههای ساختهشده در سبکهای گوناگون معماری ایرانی بهصورتهای متفاوتی بروز یافته است. ازآنجاکه کالبد بنا یکی از اصلی ترین مفاهیم در معماری است. همچنین فضای سکونت ازجمله عملکردهایی است که مؤلفههای شکلی و کالبدی در بروز اشکال مختلف آن ضروری است. این پژوهش بهدنبال یافتن مؤلفههای الگوپذیری کالبدی فنوتایپ در زبان الگوی بناهای قاجار تهران به بررسی شواهد و مدارک تاریخی و فرهنگی موجود پرداخته و نمونههای مورد مطالعه در این تحقیق خانههای سنتی مربوط به دوره قاجار در تهران و نتیجه حاصل مقایسه و ارائه تجزیهوتحلیل نهایی براساس نمونههای مورد مطالعه خواهد بود. هدف از این پژوهش، تبیین مؤلفههای الگوپذیری کالبدی فنوتایپ در الگوی سکونتگاهی قاجار میباشد؛ بهعبارتی دیگر، مقایسه نگاه شکلی در قالب فرهنگ یک سرزمین خاص هدف این پژوهش است. از طرفی بررسی چگونگی سیر تغییرات مؤلفههای کالبدی در تحولات خانهها در دوران قاجار هدف دیگری ست که این پژوهش بهدنبال پاسخی برای آن خواهد بود. روش تحقیق در این پژوهش روش کیفی است. بدینمنظور ابتدا با کمک مطالعه کتابخانهای و همچنین مصاحبه با متخصصین شاخصهای اصلی تعیین گشته و همچنین به بازشناسی ارزشهای کالبدی کهن در معماری ایران پرداخته میگردد در گام بعد از دادههای حاصل از شبیهسازی نرمافزاری بهمنظور استخراج یافتهها استفاده شده و در نهایت بعد از جمعآوری دادهها مقایسه و تحلیل گرافیکی صورت میگیرد. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است که چهار شاخص اندامهای هندسه فضایی/آرایهای/نما و سازهای در سه دوره قبل از ناصری/ناصری و بعد از ناصری با چه تغییراتی به مرور زمان همراه بودهاند.اهداف پژوهش:تبیین مؤلفههای الگوپذیری کالبدی فنوتایپ در الگوی سکونتگاهی قاجار.بررسی تحولات کالبدی در خانههای اعیانی دوره قاجار.سؤالات پژوهش:مؤلفههای الگوپذیری کالبدی فنوتایپ در الگوی سکونتگاهی قاجار چگونه است؟در دوره قاجار در خانههای از نظر کالبدی چه تغییراتی ایجاد شده است؟