خلاصة:
امروزه رویکرد گزارشگری در حسابداری، صرفا به انتشار رویدادهای اقتصادی منتهی نمی شود. لذا شرکت های زیادی در جهان در پاسخ به تقاضای ذینفعان و افزایش پاسخ گویی به جوامع، اطلاعاتی را در مورد عملکرد اجتماعی خود منتشر می کنند. از طرفی توسعه پایدار در اسلام (رسیدن به اهداف متعالی انسان) دارای ابعاد مادی و معنوی می باشد و مفهوم کلی توسعه پایدار فقط رفاه و آسایش اقتصادی را جستجو نمی کند بلکه رفاه عموم از منظر اجتماعی را نیز در بر می گیرد. هدف از انجام این پژوهش استخراج مولفه های بعد اجتماعی گزارشگری توسعه پایدار از متون اسلامی (قرآن و احادیث) با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانه شناختی می باشد. قرآن کریم و نیز 148 جلد کتب دینی با روش نمونه گیری غیر احتمالی به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که مولفه های بعد اجتماعی گزارشگری پایداری در قرآن و احادیث شامل 25 مولفه در ابعاد مختلف می باشد.
Today, the reporting approach to accounting does not simply lead to the publication of economic events. Therefore, many companies in the world publish information on their social performance in response to the demand of stakeholders and increasing accountability to communities. On the other hand, sustainable development in Islam (achieving the transcendent goals of human beings) has material and spiritual dimensions. Moreover, the general concept of sustainable development not only seeks economic welfare and comfort but also includes public welfare from a social perspective. The purpose of the present study is to extract the components of the social dimension of sustainable development reporting from the holy Islamic texts (Qur'an and hadiths) using a qualitative content analysis method with a semiotic approach. The Holy Quran and 148 volumes of religious books have been selected as a sample by non-probabilistic purposeful sampling method. The findings indicate that the components of the social dimension of sustainability reporting in the holy Qur'an and hadiths include 25 components.
ملخص الجهاز:
هدف از انجام این پژوهش استخراج مولفه های بعد اجتماعی گزارشگری پایدار از متون اسلامی (قرآن و احادیث ) با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانه شناختی می باشد.
لذا در این خصوص مساله مهم این می باشد که نسبتِ حسابداری توسعه پایدار با ادبیاتِ دینی مشخص گردد و تعیین گردد که مولفه های بعد اجتماعی توسعه پایدار در متون دینی کدامند؟ پژوهش های معدودی که در زمینه شناسایی مولفه های اجتماعی گزارشگری پایدار در داخل کشور انجام یافته ، از طریق اخذ نظر از خبرگان گردآوری شده است تنها یک پژوهش نیز با عنوان ابعاد و مؤلفه های کلیدی گزارشگری پایداری شرکتی با رویکرد اسلامی در سال ١٣٩٩ توسط فرخی و همکاران انجام یافته که در آن پژوهش نیز داده های گردآوری شده از طریق تحلیل محتوای کیفی متون اسلامی به روش استقرایی، بوسیله پرسشنامه در معرض قضاوت خبرگان قرار گرفته است اما در این پژوهش مولفه های بعد اجتماعی گزارشگری پایدار از طریق بررسی قرآن کریم و احادیث معصومین ( ع ) به روش نشانه شناختی استخراج شده است .
حساس یگانه و برزگر (١٣٩٤)، در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که مولفه های اجتماعی توسعه پایدار شامل : زنجیره تامین ، توسعه جامعه ، فساد و رشوه خواری، پول شویی و رعایت قوانین و مقررات اعلام می باشد.
فخاری و همکاران (١٣٩٦)، در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که مولفه های بعد اجتماعی توسعه پایدار شامل : سلامت و امنیت و بهره وری، ادراک اجتماعی ذینفعان ، سلامت تولید، عدم تبعیض و شمول اجتماعی، مسائل اجتماعی مشتریان و زنجیره تامین ، رعایت اصول حقوق بشر، توسعه اجتماعی و بشر دوستی ، سرمایه گذاری مسئولیت اجتماعی، حفظ نام تجاری و رفتار ضد رقابتی، یادگیری و آموزش اجتماعی و شفاف سازی اجتماعی می باشد.
Environmental Disclosure Quality and Risk-Taking: Moderating Effect of Corporate Governance, Sustainability Accounting, Management and Policy Journal, vol 12 (4 ) , pp 733-766.