خلاصة:
مداحی اهل بیت و نوحه خوانی در سوگ آنان، از جمله کارهایی است که حادثهعاشورا را زنده نگهداشته است. ائمه نیز از مداحان و ذاکران، تقدیر میکردند، و برای این کار، فضیلت و ثواب بسیار میشمردند. در استان هرمزگان شاعران با فهم این نکته که نوحه گفتن و نوحه خواندن در رثای امامان پاداش اخروی و دنیایی دارد به شعر نوحه و مرثیه روی آوردند چنانچه از قرن 12 تا کنون شاعران مرثیهسرای زیادی در این میناب داریم و در واقع: یکی از این آموزه های مقدس مذهبی که از دیر باز ذهن خلاق و نکته سنج بسیاری از شعرای مارا به خود مشغول داشته واقعه عاشوراست. از آنجا که ادبیات فارسی ایران، با دین و آموزههای دینی هم قرین است و همین امر یکی از مهمترین وجوه تمایز شعر فارسی با شعر دیگر کشورهاست؛ از این روست که ذهن خلاق و نکته سنج مرثیه سرایان میناب از دیر باز به بیان اندیشههای عاشورایی در اشعارشان مشغول داشته است و شاعران میناب از دویست سال پیش با سرودن دلنامههای گوناگون، ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت ابراز داشتهاند و بدین صورت گامی در جهت زنده نگه داشتن حماسهی نینوا برداشتهاند. در این مقاله به مرثیه سرایی در هرمزگان پرداخته و مشخص میشود مرثیه سرایی در هرمزگان و بخصوص میناب از قرن دهم رایج بوده و همچنان نیز ادامه دارد.
ملخص الجهاز:
کلید واژه: مرثیه، شاعران، نوحه، هرمزگان، میناب مقدمه آنان که ادبیات کشورهای مختلف را در مطالعه گرفته و در تمام ابعاد آن به تفحص و جستجو پرداختهاند نیک میدانند که ادبیات فارسی ایران، با دین و آموزههای دینی هم قرین است و همین امر یکی از مهمترین وجوه تمایز شعر فارسی با شعر دیگر کشورهاست؛ به طوری که این امر یک نوع ادبی به نام ادبیات مذهبی را در گسترهی شعر فارسی پدید آورده است و ادبیات مذهبی ایران روح تراژدی را از فرهنگ عاشورا وام گرفته به طوری که فداکاری و ایثار خورشید حماسه ساز کربلا در همهی ابعاد وجودی انسانهای پاکباز به خصوص شاعران آزاد اندیش ایران و خطهی جنوب- میناب- پرتوافکن شده است؛ از این روست که ذهن خلاق و نکته سنج مرثیه سرایان هرمزگان (میناب ) از دیر باز به بیان اندیشههای عاشورایی در اشعارشان مشغول گشته است و شاعران میناب از دویست سال پیش با سرودن دلنامههای گوناگون، ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت ابراز داشتهاند و در واقع چه مضمونی بهتر و رساتر برای شاعر شیعه مذهب میتواند از واقعهی خونین کربلا وجود داشته باشد تا آن را به نظم بکشد؛ اگرچه سر سوزن ذوقی که شاعران مرثیهسرای مینابی داشتهاند، خدادادی بوده که آن را برای مرثیه و ستایش شایستگان ستایش در کار گرفتهاند و ارادت و اخلاص خود را با سرایش اشعار بیان داشتهاند و بدین صورت گامی در جهت زنده نگه داشتن حماسهی نینوا برداشتهاند.