خلاصة:
باورهای دینی و تجربههای دینی یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین در زمان معاصر است. در
این میان رویکردهای متعدد و متفاوتی به بررسی این مسائل پرداخته اند. نظریه تجربه باورساز
ویلیام آلستون که از مهمترین فیلسوفان دین معاصر است یکی از این رویکردها است که به
بررسی باورهای دینی و خصوصا باورهایی که منشاء آنها تجربربه ای دینی و عرفانی از ادراک
خداوند هستند پرداخته است. بر همین اساس و اهمیتی که دیدگاه او دارد، توجه بسیار مهمی به
مقولهی باور داشته است. مقالة حاضر به ابعاد سه گانه ی هستی، معرفتی و زبان شناختی باور از
منظر آلستون پرداخته است.
ملخص الجهاز:
از آن جهت که قائـل شـدن بـه ارادي بـودن يـا نبـودن بـاور پيامدهاي مختلفي دارد و مهم ترين جنبه ي آن بحث وظيفه شناختي آن اسـت کـه آيـا يک فرد طبق وظيفه اي که در باب توجيه معرفتي باورهايش دارد، ميتواند بـه صـورت غيرارادي يک باوري را داشته باشد؟ يا اساسا به وجود آمدن يک باوري در انسان ارادي است که تا بخواهيم در رابطه با ارادي بودن يا نبودنش بحثي صورت بگيرد؟ عده اي اراده گرا هستند و عده اي اراده ناگرا.
نگاه آلستون به مسئله ي دور به اين صـورت اسـت کـه بـراي اعتبـار معرفتـي يـک گزاره اي اگر به گزاره دومي رجوع کرديم و درباره ي اعتبـاري معرفتـي آن نيـز بـه گـزاره سومي رجوع کرديم ، اين سير طبيعي است اما اگر براي اعتبار معرفتي گزاره سوم باز به گزاره ي نخست مراجعه کرديم ، اينجا دچار دور شده ايم .
آلستون راهکارهايي که پيش از خودش براي حل اين هـا ارائـه شده است را راضي کننده نميداند١، به همين جهت اسـت کـه رويـه هاي باورسـاز را مطرح ميکند که در ضمن اشارتي به آن ، در مباحـث آينـده مفصـل تر بـه آن خـواهيم پرداخت .
1. Alston, Functionalism and theological language” in divine nature and human language pp نتيجه گيري با توجه به بررسـيهايي کـه در ابعـاد سـه گانه ي هستيشناسـي، معرفت شناسـي و زبان شناسي باور از منظر آلستون پرداخته شد، به نظر ميرسد در اين زمينه به نتـايجي که در پي ميآيد خواهيم رسيد.