خلاصة:
تمامی افراد جامعه نسبت به یکدیگر مسئولیّت به احتیاط داشته و بایستی در زمان شیوع بیماری های واگیردار بهداشت فردی و اجتماعی را رعایت نمایند تا باعث انتقال و گسترش آن به دیگری و سایر افراد جامعه نگردد. بررسی حکم فقهی و حقوقی عدم رعایت بهداشت در برابر بیماری های واگیر نوظهور و ضمان و مسئولیّت کیفری انتقالدهنده آن از اهمیّت بسزایی برخوردار است. عدم رعایت بهداشت فردی و اجتماعی در برابر بیماری های مختلف از جمله بیماری های نوظهور بر اساس قاعده حرمت اضرار به نفس، قاعده وجوب دفع ضرر محتمل، وجوب حفظ جان، قاعده نفی ضرر و قاعده حفظ نظام و اصل احتیاط حرام و ممنوع میباشد. همچنین انتقالدهنده بیماریهای واگیردارو نوظهور واگیردار بر اساس قاعده اتلاف، قاعده تسبیب، قاعده احترام، قاعده نفی اضرار، قاعده تعهّد ایمنی و قاعده تعهّد به ایمنی مراقبت متعارف ضامن میباشد و قصاص انتقال دهنده بیماری در صورت فوت دریافتکننده منتفی بوده، زیرا در قتل عمد، مباشرت و غالبی بودن کشندگی فعل شرط میباشد، در صورتی که این دو در اینجا محلّ اشکال واقع شده است. همچنین بر اساس برخی از قواعد فوق الذکر و پروتکل های بینالمللی و آئین نامه های بهداشتی، هرگونه عمل و یا ترک فعل و بیمبالاتی و سهلانگاری که در نتیجه بروز و شیوع بیماری های مختلف باعث ایراد صدمه و آسیب به محیط زیست اعم از آلودگی آب، خاک، هوا و دریا گردد ممنوع و موجب ضمان میباشد.
All members of the society have a responsibility to be cautious towards each other and must observe personal and social hygiene during the outbreak of infectious diseases so as not to cause its transmission and spread to others and other members of the society. Examining the jurisprudential and legal verdict of non-observance of hygiene against emerging infectious diseases and the guarantee and criminal responsibility of its transmitter is of great importance. Non-observance of personal and social health against various diseases, including emerging diseases, based on the rule of sanctity of self-harm, the rule of avoiding possible harm, the obligation to save life, the rule of negating harm, the rule of maintaining order, and the principle of caution is prohibited. be Also, the carrier of emerging infectious diseases is the guarantor based on the rule of wastage, the rule of attribution, the rule of respect, the rule of negation of harm, the rule of commitment to safety and the rule of commitment to the safety of conventional care, and the retribution of the carrier of the disease in case of death is received. The doer has been excluded because in intentional murder, supervision and the predominance of lethality are conditional verbs, if these two are the problem here. Also, based on some of the above-mentioned rules and international protocols and health regulations, any act or omission, carelessness and negligence that causes injury as a result of the occurrence and spread of various diseases and damage to the environment, including water, soil, air and sea pollution, is prohibited and guaranteed
ملخص الجهاز:
رعايت بهداشت فردي و اجتماعي مسأله اي بنيادي و اساسي است که نه تنها با توجه به مباني فقهي و فرامين معصومين (ع ) و اولياي الهي ميتواند رابطه مستقيم ايمان و رعايت بهداشت را بر اساس سخن معروف پيامبر(ص ) النظافه من الإيمان آشکار نموده ، بلکه مهم ترين تأثير را بر حفظ و نگهداري بهينه محيط زيست داشته باشد و از آنجا که عملکرد و رفتار بهداشتي انسان و رابطه او با محيط زيست ميتواند بستر بروز يا پيشگيري از ابتلا به بسياري از بيماريها را باعث شود لذا اين نحوه عمل ، چنان چه مبتني بر اعتقادات ديني و فقهي باشد و رعايت حقوق الهي و انساني و حي حيوانات و ساير موجودات و حفظ محيط زيست را در برگيرد، ميتواند به يکي از اساسيترين ارکان حيات که ايجاد نشاط ، طراوت ، شادابي و تندرستي است بيانجامد و توامان باعث تداوم مواليد سالم و عاري از هرگونه نقصان جسماني و رواني را سبب شود و گفتار حکيمانه «عقل سالم در بدن سالم » را متجي نمايد و پيامد اين منش رفتاري و سبک زندگي قطعا وجود افرادي بانشاط و سرزنده و خلاق را موجب شده و ضمن حفظ محيط زيست طبيعي، تشکيل خانواده هاي سالم و در نتيجه ، اجتماعات و جوامع سالم با راندمان و بهره وري اقتصادي - اجتماعي مطلوب را به دنبال داشته باشد.
با اين استدلال که فردي که با عدم رعايت امور بهداشتي در برابر بيماري واگيردار بخصوص کرونا سبب ابتلاي ديگران به اين بيماري و آسيب هاي آن از جمله مرگ شود (هادي، ١٣٩٨: ٧-٩؛ هونگ ، ١٣٩٨: ٣-٢) بر اساس قاعده نفي ضرر، ضامن است ؛ زيرا خسارت به ديگري وارد کرده است .