خلاصة:
پژوهش حاضر با رویکردی جامعه شناختی و با هدف تدوین راهبرد ملی- امنیتی در مواجهه با شبکههای اجتماعی مجازی و با روش تحلیل محتوای کمی و گراندد تیوری انجام شده است. این پژوهش ضمن نشان دادن لزوم تغییر رویکردها از رویکردهای مقابلهای به رویکردهای فرهنگی و اجتماعی، به بررسی ادوار خط مشی گذاری فضای مجازی در کشور و راهبردهای سایر کشورها در مواجهه با شبکههای اجتماعی مجازی پرداخته و پنج راهبرد را معرفی نموده و درنهایت به رویکردی رسیده است که اساس نگاهش به جای توجه صرف به فرستنده پیام، توجه و تمرکز آن بر مخاطب و گیرنده پیام میباشد. به این منظور از طریق مصاحبه با 36 نفر از اساتید حوزه رسانه و ارتباطات و اعضای شورای عالی مجازی کشور، راهبردی ملی- امنیتی در مواجهه با شبکههای اجتماعی تدوین شده است. نتایج حاصل گویای آن است که باید این راهبردها در چهار عرصه سیاست گذاری، سخت افزار و نرم افزار، فرهنگی و آگاه سازی و آموزش باشد تا بتواند با توانمندسازی مخاطب در برابر آسیبهای مصرف این رسانه، توانایی مقابله آگاهانه و تحلیلی در مواجهه با مخاطرات شبکههای اجتماعی را در آنها ایجاد نماید. لذا باید گفت که عدم توجه یا کم توجهی به مخاطبان شبکههای اجتماعی میتواند امنیت ملی ما را در سطوح خرد، متوسط و کلان با مشکلاتی مواجه سازد. درنهایت میتوان نتیجه گرفت که باید با نگرشی فرهنگی و اجتماعی و با داشتن عزمی برای حل مسایل و مشکلات موجود، حضور، مشارکت و مقابله فعالانه در این حوزه را جایگزین مشاهده منفعلانه نمود.
The present research is conducted with a sociological approach aimed at formulate a national-security strategy encounter with virtual social networks using the method of analyzing the quantitative and grounded theory. This research, while demonstrating the need to change the approaches from coping approaches to cultural and social approaches, has examined the era of policy making in the country and the strategies of other countries encounter with virtual social networks and introduced five strategies and eventually reached an approach which focuses on the sender of the message rather than focuses on the audience and the recipient of the message. To accomplish the task, a national-security strategy has been set up encounter with social networks through interviewing with 36 media and communications professors and members of the Supreme Council for virtual social media. The results suggest, these strategies should be implemented in four areas: policy, hardware and software, cultural awareness and education in order to be able, by empowering the audience against the harm caused by the use of this medium, consciously and analytically confront the risks of using social networks and their effects on audiences and users. Therefore, the lack of attention or neglect of social networking audiences can lead to our national security problems at micro, macro, and medium levels. it can be concluded that, Finally, with a cultural and social attitude, and having the determination to solve the existing problems, the active participation, contribution and opposition in this field should be replaced the passive observation.
ملخص الجهاز:
لذا محقق در اين پژوهش به دنبال نشان دادن لزوم سرمايه گذاري وسيع و هدفمند در جهت بهره گيري حداکثري از فرصت هاي ناشي از شبکه هاي اجتماعي مجازي در جهت دسترسي به اهداف ارزشي و فرهنگي کشور و ارائه خدمات گسترده و مفيد به اقشار گوناگون جامعه از طريق امکانات فضاي مجازي و نيز توانمندسازي مخاطبان از طريق اتخاذ رويکردي مخاطب محور است .
در باب پژوهش هاي خارجي انجام شده هم ميتوان به پژوهش هاي فابيانو (٢٠٠٩)، هيکس (٢٠٠٩)، لويس (٢٠١٣)، کوپستين (٢٠١٣) و سنگاني (٢٠١٤) اشاره کرد: فابيانو (٢٠٠٩) در طرح پژوهشي تحت عنوان «اقدام هاي راهبردي کشورهاي اروپايي در به کارگيري شبکه هاي اجتماعي مجازي» ايجاد شبکه هاي ملي را از اقدام هاي راهبردي ميداند و نتايج حاصل از پژوهش او نشان داده که کشورهاي اروپايي به ايجاد و تنوع سازي در به کارگيري شبکه هاي اجتماعي توجه دارند و در اين ميان راهبردهاي آگاه سازي و آموزش و راهبرد فيلترينگ داوطلبانه از راهبردهاي پرطرفدار و فعال در اتحاديه اروپاست که براي بالا بردن سطح آگاهيها، توانمندسازي کاربران از طريق ابزارها و فناوريها و پاسخ دهي به رفتار يا محتواي غيرقانوني از آن ها استفاده ميشود.
هيکس (٢٠١٢) در طرح پژوهشي درزمينه راهبردهاي دولت سنگاپور در استفاده کاربران از فضاي مجازي نشان داده است که دولت سنگاپور راهبرد همکاري و تشريک مساعي را در پيش گرفته و به صورت کاملا فعال در فضاي مجازي و شبکه هاي اجتماعي حضور دارد به طوريکه براي شناخت بهتر مردم درباره سياست هاي خود از نرم افزاري بهره ميگيرد که با جستجوي کلمات کليدي و اصطلاحات در شبکه هاي اجتماعي روند کنوني و در حال ظهور بين مردم را تعيين ميکند.