خلاصة:
مقوله ارتباطات بین سازمانی از دیر باز و در قالب های متفاوت مطرح بوده و در حال حاضر به واسطه رقابت روزافزون از یک سو و پیشرفت و گسترش چشمگیر فن آوری های نوین در زمینه های تولید، بازاریابی، اطلاعات از سویی دیگر بیش از پیش برجسته گردیده است. امروزه کارکردهای مختلف سازمان ها به گونه ای با یکدیگر پیوند خورده که تداوم حیات آنها را به صورت جدی تحت تاثیر قرار داده است به گونه ای که سازمان ها در برقراری ارتباطات از اشکال گوناگون نظیر سرمایه گذاری مشترک، شبکه،کنسرسیوم، اتحاد، اتحادیه بازرگانی و هیات مدیره مشترک استفاده می کنند. در این خصوص شکل گیری صحیح ارتباطات بین سازمانی مزیت های فراوان و شکل گیری نادرست آنها، معایب قابل توجهی به دنبال دارد. شناخت مبانی نظری گزینه های مختلف ارتباطات بین سازمانی می تواند بسیار سودمند باشد. در این راستا شش پارادایم اصلی تئوریک ، که هر یک از زاویه ای تبیین و ریشه در حوزه های مختلف علوم دارند، ارائه شده که این امر دلالت بر ماهیت چند بعدی موضوع دارد. این پارادایم ها عبارتند از هزینه های اقتصادی مبادله، وابستگی منابع، اتحاد استراتژیک، تئوری ذینفعان، تئوری یادگیری و تئوری نهادینه شدن. در این مقاله پارادایم های مزبور تشریح و نقاط قوت و ضعف هر یک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج مطالعات حاکی از آن است که هیچیک از تئوری ها در تبیین کلیه اشکال ارتباطات بین سازمانی موفق نمی باشد بلکه تلفیق آنها تطابق بیشتری با واقعیت دارد.
ملخص الجهاز:
"[9]از این منظر ارتباطات بین سازمانی به عنوان یکی از باارزشترین منابع سازمان تلقی شده که هر سازمانی باید در کسب و حفظ آن بکوشد به گونهای که حتی میتوان گفت که بخش قابل توجهی از عوامل موفقیت یا شکست سازمانها مربوط به کیفیت روابطی میشود که با سایر سازمانها برقرار کردهاند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نموداذ(1):پارادایمها در قالب یک پیوستار مفهومی پارادایم هزینههای اقتصادی مبادله و وابستگی منابع به تشریح دلایل اقتصادی ایجاد ارتباطات بین سازمانی پرداخته در حالی که تئوری نهادینه شدن به تشریح دلائل رفتاری این موضوع اشاره دارد.
در این تئوری تصمیم خرید یا تولید دارای حالت سومی تحت عنوان مشارکت در تولید است که بستر تحقق آن بر ارتباطات بین سازمانی قرار دارد.
یکی دیگر از عمدهترین دلایل شکلگیری ارتباطات بین سازمانی که در راستای دیدگاه تئوری وابستگی منابع قرار دارد،ایجاد مزیت رقابتی از منابع مکمل است.
اگر چه ارتباطات بین سازمانی میتواند منابع منحصر به فردی را ایجاد نماید اما به همان میزان نیز ممکن است توانایی سازمان را در کسب مزیت رقابتی پایدار تضعیف نماید.
[5] این تئوری به سادگی استدلال مینماید که چون هیچ سازمانی وجود ندارد که خودکفا باشد،لذا سازمانها میبایست با محیط پیرامون خود جهت کسب منابع مورد نیاز، به تعامل بپردازند.
اگر چه در حالت کلی این بیان درست میباشد،اما به موضوعاتی مانند چگونگی انجام این امر توسط سازمانها و متغیرهایی همچون هزینههای تبادل، فرصتطلبی برای یادگیری و مشروعیت سازمانی توجه نشده است."