خلاصة:
در این مقاله نگارنده به بررسی روش مؤلف در تفسیر نور الثقلین(از تفاسیر روایی شیعیان)، جزئیات شیوهء کار مصنف،اسرائیلیات در تفسیر نور الثقلین،معانی حروف مقطعه در تفسیر نور الثقلین و مباحث علوم قرآنی در تفسیر نور الثقلین،پرداخته است.
The subject matter of the present article is to introduce of Tafsīr Nūr al-Thaqalayn، as one of the Shī‘ī interpretations. The writer's method، the
issue of isrā’īliyāt (the Jewish and Christian Lore) in interpretation، the meanings of disconnected letters، and discourses on Qur'anic sciences are among the issues that the writer has attempted to bring up in this article.
ملخص الجهاز:
آیة الله معرفت راجع به روش مصنف در تفسیر نور الثقلین میفرماید: «مصنف از بین احادیث منسوب به اهل بین علیهم السلام اقدام به گردآوری روایاتی نموده که به نحوی،با آیات قرآن کریم ارتباط داشته باشند؛اعم از اینکه این ارتباط،از باب تفسیر،استشهاد و یا تأیید آیه باشد.
3 مصنف در انگیزهء خود برای تألیف،در مقدمه کوتاهی مینویسد: «وقتی مشاهده کردم که مفسران مختلف هرکدام بخشی از وجوه قرآن را موردنظر قرار دادهاند،عدهای تفسیر لغوی و اشتقاق، عدهای نحوی،عدهای صرفی،عدهای تجزیه و ترکیب،عدهای مباحث کلامی و عدهای نیز جنبههای مختلف آن را بررسی کردهاند، مشتاق شدم که بخشی از بیانات اهل ذکر قرآن؛یعنی ائمه علیهم السلام را که کاشف معانی قرآن و دربردارندهء اسرار تأویل بود،در ذیل آیات قرآن بیاورم و به تناسب،نام آن را (نور الثقلین)نامیدم».
این امر به چند شکل صورت گرفته است: الف)تکرار روایت با همان مرجع به سبب تشابه موضوع و الفاظ یا آیات؛به عنوان نمونه:در آیهء 7 سوره هود،(جلد 2، صفحهء 733،حدیث 41)،از روضهء کافی به نقل از امام صادق علیه السلام حدیثی را ذیل فراز هو الذی خلق السموات و الأرض و مابینهما فی ستة أیام میآورد،و همان حدیث را ذیل آیهء 95 سوره فرقان(جلد 4،صفحهء 52،حدیث 38)،به مناسبت فراز الذی خلق السموات و الأرض و مابینهما فی ستة الأیام تکرار میکند.
ب)تکرار روایت به سبب اینکه روایت چند آیه را متذکر شده است؛به عنوان نمونه: -در تفسیر آیهء 091 سورهء بقره(جلد 1، صفحهء 871)،ذکر شده است که این آیه ناسخ آیهء 77 سوره نساء میباشد.