ملخص الجهاز:
"در آن زمان،سال مالی یا به تعبیر اقتصادی امروز تاریخ وصول مالیات مخصوصا مالیات زمین،آغاز تابستان یعنی مقارن با اول تیرماه بود و این سنت در دورههای اسلامی که از تشکیلات ساسانی تقلید میکردند باقی ماند با این تفاوت که پس از سقوط ساسانیان به علت بینظمی در حساب سالشماری پنج روز و اندی آخر سال کبیسه را به حساب نمیآورند و در نتیجه وقتی مأموران مالیاتی به سراغ زارعین میرفتند هنوز دهقانان از محصول خود برداشت نکرده بودند و این دشواریهائی را موجب میشد«المعتضد»دستور داد این کار را کبیسه کنند.
روایتی از حضرت صادق(ع) نوروز سلطانی،جلالی نیز در نوع خود از اهمیت ویژهای برخوردار است چرا که به فرمان ملک شاه سلجوقی بزرگترین اصلاح در تقویم انجام شد و«نوروز» که تا آن زمان در سال شمسی سیار بود ثابت شد و به نوروز سلطانی معروف گردید.
همچنین از ایشان نقل شده است ه این روز بسیار کهن است؛ در نوروز خداوند از بندگان پیمان گرفت تا او را پرستش کنند و برای او شریک قائل نشوند.
به اعتبار یک روایت،وقتی شت (به تصویر صفحه مراجعه شود) «زرتشت»پیغمبر باستانی ایران برای اولین بار رسیدگی حسابهای گاهشماری به تنظیم و تدوین دقیق تقویم توفیق یافت سالی بود که تحویل سال به سهشنبهای مصادف شد که نیمه آن(تا ظهر)جزئی از سال کهن بود و نیمه دیگر(از بعد از ظهر)جزء سال نو به حساب میآمد و از آنجا که جشن نوروزی ایرانیان از سال«نو» آغاز میشد و مردم از بعد از ظهر سهشنبه(و در حقیقت در شب چهارشنبه)به پیشباز نوروز رفتند."