خلاصة:
نکاح منقطع (متعه، ازدواج موقت، صیغه) از اختصاصات فقه شیعه امامیه است که در قانون مدنی ایران نیز قوانینی بدان اختصاص یافته و مورد پذیرش قرار گرفته است. در سال های اخیر، موجی جدید در توجه به این نوع نکاح به وجود آمده است و برخی از صاحب نظران آن را راه حلی برای محرومیت جنسی ناشی از فاصله طولانی بلوغ تا ازدواج دائم می دانند. اما با توجه به شرایط زمان و مکان، این نیاز احساس می شود که قوانین حکومتی باید رویه اجرایی نکاح منقطع را کنترل کنند و مجموعه قوانینی تدوین گردد که کمترین آسیب و بیشترین فایده را در بعد اجرایی در سطح جامعه داشته باشد. این تحقیق پس از بررسی مختصر فقهی ـ حقوقی نکاح منقطع، با نگاهی جامعه شناسانه به تدقیق موضوع پرداخته است.
ملخص الجهاز:
(حائری، 1380، ص 114) تفسیر علامه طباطبائی از آیه متعه علامه طباطبائی در تفسیر المیزان ذیل آیه (فما استمتعتم به منهن فآتوهن أجورهن فریضة) می نویسد: بدون شک، مقصود از استمتاع (برخورداری) در آیه مبارکه، ازدواج موقت (متعه) می باشد; زیرا آیه در سوره «نساء» و در مدینه نازل شده و آن طوری که بیشتر آیات آن نشان می دهد، در نیمه اول دوران پس از هجرت حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) می باشد و بالنتیجه این گونه نکاح (متعه) در آن وقت تا مدتی بین مسلمین رواج داشته ـ و اخبار در این معنا متفق هستند ـ چه بگوییم اسلام آن را آورده یا آنکه قبلا وجود داشته است.
3. چه تضمینی وجود دارد که مردان متأهل فقط در شرایطی همسر موقت اختیار کنند که در مضیقه هستند و به علت عدم رابطه زناشویی با همسرشان، دچار مشکل شده اند؟ آیا با دادن مجوز بی قید و شرط ازدواج موقت به مردان، از آنان افرادی ذواق نساخته ایم که دایم در پی تجربه های تازه اند؟ حال باید پرسید در برابر این مسائل چه می توان کرد؟ ارائه راه حل در چنین موارد پیچیده ای که ابعاد مختلف جامعه شناختی و روان شناختی دارد، نیازمند تحقیق و تفکر و خلاقیت خبرگان است; اما به طور مختصر می توان به نکاتی اشاره کرد: درباره جوانان، دلایل این امر واضح نیست که چرا به جای آسان کردنازدواج دائم و وابسته کردن روح افراد به یک شریک زندگی، می خواهیمبا ازدواج های متعدد افراد را به افرادی ذواق و بدون عشق و صرفا برطرف کننده غریزه، تبدیل کنیم.