ملخص الجهاز:
"5 مبنای شناخت متن مسلما نسخهای است که به قلم خود نویسنده،امامقلی بیک صائغ،در پایان جامجم اوحدی انشا و کتابت شده است،ولی چون از تمام نسخهء فوق تنها چند بند آغازین نامه موجود است و آن هم خالی از خلل نیست،به ناگزیر از متنی که کاتب از روی نسخهء اصل نوشته و جزو مجموعهء معینای اردوبادی است،بهره جستیم و به دلایلی که خواهد آمد،از نسخهء سوم فقط در اصلاح صورت برخی اصطلاحات یاری گرفتیم.
مطالعهء این اثر،علاوه بر فایدت آشنایی با سبک نثر این دوره که همچون شعر آن دوره سخت نازکاندیشانه مینماید،و گذشته از اطلاع بر وضعیت تولید کاغذ که از ابزار مهم رشد هنر و فرهنگ در هر عصری،حتی عصر الکترونیک،است،ذهن خواننده را بر دو معنی دیگر نیز به تأمل وامیدارد،یکی آشنایی با فضای جامعهء فرهنگی آن روز،یعنی دربار و اهل قلم که از هوای نزاعها و کشمکشهای مداوم متأثر و متنفس بوده است،و دیگر،چرایی و چگونگی بازتاب تاریخ در ادبیات.
اصطلاحنامه الف(کتابت حرف الف)6،01 پیچیدن کاغذ 42 تخته 7 تختهء قلم قدح 62 حرف 5،41،42 خاک 01 حک و اصلاح 52 خط 31 دندانزنی 81 دوات 4،33،43 دوات آشور 44 رقعه 2 زیرمشق 14 سحمه کردن سر قلم 92 سنگ 7،11 سوزن 14 سیاه آب/سیاهی 82،03،33،63 شنجرف 9،63 شیشه 7،63 طبق 83،93 غبار 32 فسان 6،7،13 فصل 73،83 قاب قلم 82 قاب قلمدان 9 قطره زدن 82 قلم 4،5،9،01،11،41،71،02، 22،72،92،03،13،23،53 قلم طوق 9 قلم قد 6،03 قلم قطع 01،61 قلم قط 01 قلم قدح(-تراشیدن)62،53 قلمدان 8،9،61،03،53 کارد 6،61 کاغذ 2،21،71،81،91،02،32،42، 52،62،82،92،83،93 گزلک 11،12،72،92،23،53 گوش نامه 33 گوشه گرفتن از کاغذ 12 مسطر 13،14 مطلب 73 مقراض 01،61،81،02،2،82،33،43 مهره 7 میل دوات آشور 44 نیزهء قلم 8،53 نیش(قلم)9 وشده 9 کتابنامه: -ادیب برومند،ع."