خلاصة:
مابعد الطبیعه،موجودات مجرد و مثالی و ویژگیهای آنها از جمله مسایلی هستند که در بسیاری از موارد،در تعارض با قوای تعقلی انسان قرار میگیرند،لذا برخی با رد و انکار اشراقیات فقط به عقل بشری و دستآوردهای علمی آن معتقدند.یکی از موجودات مهم غیر مادی جن است.موجودی اسرارآمیز که ذهن انسان را به خود مشغول داشته است؛آیا به راستی چنین موجودی واقعیت دارد یا اینکه قوه تخیل بشر آن را ساخته است؟این نوشتار جهت بررسی برخی شبهات و ابهامات درباره جن و ویژگیهای آن است،که با استفاده از آیات قرآن،روایات، تفاسیر و آرای اندیشمندان،به ابعاد مختلف این موضوع میپردازد.
ملخص الجهاز:
"(رازی،7141:91،081) با استناد به آیات قرآن چنین به نظر میرسد که مقصود از جن و جان یکی است،زیرا در برخی آیات(حجر،72؛رحمن،51)به خلقت جان اشاره شده و این خلقت،همانند خلقت جن در مقابل خلقت انسان قرار گرفته است و برخی از مفسرین نیز مانند علامه طباطبایی با تأکید بر نوعی ارتباط میان خلقت جن و خلقت جان،جان را همان جن و یا نوعی از انواع جن میدانند1.
بر اساس آیات قرآن جن نیز مانند انسان مکلف و مختار و در مقابل اعمال خویش مسؤول است،چنانکه خداوند متعال میفرماید: «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون» (ذاریات،65)هدف از آفرینش جن عبادت و اطاعت پروردگار میباشد و حقیقت عبادت این است که مخلوق،خود را در مقام ذلت و عبودین واداشته،رو به سوی مقام ربوبیت آورد،در مسیر خواست و اراده الاهی گام نهد،روح و جسم را به او بسپارد و تسلیم مطلق در برابر ذات او باشد.
آنها قبل از نوع بشر از جنس آتش خلق شدهاند چنانکه نوع بشر از جنس خاک آفریده شده است؛به همین جهت آنها از ویژگیهای خاصی مانند غیرمرئی بودن و سرعت بهرهمند هستند و همچنین به واسطه قدرتی که دارند میتوانند در آسمان و زمین به اشکال مختلف ظاهر شوند ولی آنها مسخر انسان میگردند؛قصه حضرت سلیمان در قرآن و خدمت کردن برخی از جنهای مؤمن برای پیامبران، امامان و افراد برگزیده در برخی روایات نمایانگر فرمانبرداری آنهاست."