خلاصة:
چاقی به عنوان عامل فزایندة بیماری های قلبی و نیز سطوح پلاسمایی مولکولی چسبان سلولی در پیشگویی خطر بروز گرفتگی های عروق کرونر نقش مهمی دارد. ازاین رو هر مداخله ای که آثار مفیدی در این موارد داشته باشد، در توسعة سلامت عمومی بسیار ارزشمند است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسة تاثیر دو برنامة تمرینی کم و پرشدت استقامتی بر تغییرات مولکول چسبان سلولی (sICAM-1) پلاسما و نیز ارتباط آن با توزیع چربی و نیمرخ های لیپیدی است. به این منظور 27 آزمودنی از جامعة آماری افراد چاق کم تحرک به ترتیب با میانگین و انحراف استاندارد سن، درصد چربی، وزن و شاخص تودة بدنی 1/34±20/55 سال، 4/07±26/84 درصد، 9/02±93/05 کیلوگرم و 2/84±30/55 کیلوگرم بر مترمربع انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه تجربی تقیم شدند. برنامة تمرین استقامتی در طول 4 ماه، سه جلسه در هفته و هر جلسه به مدت 60-45 دقیقه و برای گروه تجربی 1 با شدت 45-40 درصد و گروه تجربی 2 با شدت 85-80 درصد ضربان قلب ذخیره اجرا شد. خونگیری پس از 12 ساعت ناشتایی در آغاز و در پایان پس از 48 ساعت از خاتمة تمرینات در شرایط تجربی اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس اختلاف پیش تا پس و آزمون تعقیبی بن فرونی، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون معنی داری 05/0 >P تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که سطح ICAM-1 پلاسمایی در دو گروه تجربی کاهش داشته، اما تنها در گروه تجربی 2 معنی دار است (0/015 = P)، از سوی دیگر، تغییرات ICAM-1 در گروه تجربی 2 با گروه کنترل معنی دار است (0/004 = P). بین سطوح ابتدایی sICAM-1 با هر یک از متغیرهای جسمانی و نیمرخ های لیپیدی رابطه معنی داری مشاهده نشد (0/05 <P) . در بخش رابطه مجموع تغییرات در گروه های تجربی یا مجموع تغییرات متغیرهای ترکیب بدنی ، بین تغییرات درصد چربی (R=/48 , P=/012) و وزن توده چربی ( R=/44 , P=/022) با تغییرات غلظت LCAM-1 همبستگی منتغییرات معنی داری مشاهده شد. سطوح کلسترول، LCAM-1 و عوامل خطر در گروه تجربی 2 به طور معنی داری کاهش یافت( P< /05) تغییرات معنی دار افزایش در مقدار HDL-C تنها در گروه پرشدت مشاهده شد (0/031 = P)
ملخص الجهاز:
زوپینی و همکاران (٢٠٠٦) ٥ پس از یک دوره فعالیت استقامتی با شدت متوسط ، ٢ جلسه در هفته به مدت ٦ ماه در آزمودنی های دیابتی چاق کاهش معنی دار غلظت پلاسمایی ١-ICAM و P-Selectin و نیز عدم تغییر سطوح لیپیدی را گزارش کردند (٤٠).
این در حالی است که قبل از آنها یانوکلیا و همکارانش ٧ (٢٠٠٥) در پژوهش مشابهی روی دختران چاق پس از ١٢ هفته فعالیت ورزشی هوازی با شدت متوسط بر عدم تغییر معنی دار عوامل مذکور، وزن و درصد چربی بدن اذعان داشتند (٣٨).
در زیر یافته های هر بخش به تفکیک بیان می شود : الف ) آثار تمرینات بر سطوح ١-ICAM پلاسما و نیمرخ لیپیدی 1 - Enzymatic Method (Buocolo and David) 2 - Fredrickson, DS نتایج آزمون آنالیز واریانس یک سویۀ متغیرهای پیش آزمون عدم تفاوت معنی دار هر یک از متغیرها را بین گروه ها نشان داد (٠/٠٥ <P).
پیرامون آثار تمرین بر مولکول چسبان سلولی یافته های پژوهش حاکی از آن است که تغییرات کاهشی سطح ١-ICAM پلاسما تنها در گروه تجربی ٢ (پرشدت ) معنی دار است (جدول و شکل ١).
یانولیکا و همکاران (٢٠٠٥) پس از ١٢ هفته تمرین هوازی با شدت متوسط در دختران چاق کاهش وزن و درصد چربی بدنی را مشاهده کردند، ولی سطوح ١-ICAM و CRP تغییر معنی داری نداشت (٢٩).
Exercise training modulates cytokines activity in coronary heart disease patients".
Kraus WE, Houmard JA/ Duscha BD, Knetzger KJ, Wharton MB, McCartney JS, Bale CW, Annex BH, Henes S, Samsa GP, Otvos JD.