خلاصة:
این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ای سنخ های شخصیتی افراد وابسته به مواد و عادی شهرستان مرودشت در سال 1387 انجام گرفته است. در این راستا دو گروه از افراد وابسته به مواد افیونی (50 نفر تریاکی و 50 نفر هروئینی) به روش نمونه گیری در دسترس هدفمند و یک گروه افراد سیگاری (50 نفر) و یک گروه افراد عادی (50 نفر) به صورت تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه پنج عاملی شخصیتی نئو فرم 60 ماده ای (حق شناس، 1383) پاسخ دادند. در این مطالعه پنج فرضیه با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین گروه های چهارگانه از جمله افراد عادی، سیگاری و وابسته به تریاک و هروئین در سنخ های شخصیتی عصبیت، برون گرایی، انعطاف پذیری و وجدانی بودن تفاوت معنادار وجود دارد اما در سنخ توافق پذیری تفاوتی مشاهده نمی شود. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که آن دسته از ویژگی های شخصیتی که از قبل در فرد معتاد وجود داشته یا در طول دوره وابستگی به مواد شکل گرفته است، اساسا در شکل گیری و یا تداوم و نهایتآ بازگشت به مصرف مواد تاثیر دارد و این افراد از نظر میزان کنترل تجارب و هیجان های نامطلوب و بروز رفتارها و حالات عاطفی مثبت دچار مشکل هستند.
Purpose of the present study was to comparison study Personality characteristics among opium، heroin drug dependency، smoking and non-smoking participants in Marvdasht. In this retrospective study، 50 opioid dependent، 50 heroine drug dependency participants were selected by purposive method and، 50 smoking and 50 non-smoking individuals، who were matched on the basis of age and education with drug dependency participants were selected by random sampling method، and assessed using the questionnaire of the Neo personality five agents. The five hypotheses were tested by multivariate analysis of variance. Results showed that there were significant differences between four groups with respect to personality types (neuroticism، extroversion، openness to experience، conscientiousness)، except for agreeableness. These findings indicated that personality types are different among four groups (non-smoking، smoking، opium-heroine drug dependency).
ملخص الجهاز:
نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین گروه های چهارگانه از جمله افراد عادی ، سیگاری و وابسته به تریاک و هروئین در سنخ های شخصیتی عصبیت ، برون گرایی ، انعطاف پذیری و وجدانی بودن تفاوت معنادار وجود دارد اما در سنخ توافق پذیری تفاوتی مشاهده نمی شود.
1 -Drug dependency 2-Substance abuse 3 -MG Gue 4-Terracciano, " Costa 5-Sensation-seeking 6-Impulsivity 7-Hill 8 -Chassin از این رو، یکی از فرضیه های مؤثر بر شخصیت ، فرضیة بیمارپذیری ارثی شخصیت ١ است که شخصیت را عاملی مهم در تبیین رفتارهایی مانند اختلال های وابسته به مواد و الکل می دانـد (کراگر٢و همکاران ، ۲۰۰۲).
از سوی دیگر، برافراشتگی نمره های خرده مقیاس های انحراف اجتماعی و پارانویا در افراد وابسته به کوکائین نسبت به افراد وابسته به هروئین بیشتر است و میانگین گروه بهنجار در کلیة خرده مقیاس های پرسشنامة چند وجهی 1 -Paunonen 2-Digman 3 -Goldberg 4-Jang 5 -Nerotisicim 6-Extroversion 7-Openness to experience 8 -Agreeableness 9-Conscientiousness 10 -Facet 11 -Masculine-femine 12 -Social introversion 13 -Minnesota Multiphasic Personality Inventory شخصیتی مینه سوتا از دو گروه دیگر پایین تر است (گرا١ و همکاران ، ۲۰۰۸).
آزمون آماری تحلیل واریانس چند متغیری ٢ از جمله لاندای ویلکز(=F) برای گروه های چهارگانه (افراد عادی ، سیگاری ، وابسته به هروئین و وابسته به تریاک ) معنادار است (۰/۰۰۰۱ p) و نتایج آزمون های همگنی واریانس های لوین ٤ در گروه های مختلف در رابطه با متغیرهای وابسته نشان داد که هیچ یک از نسبت های F مربوط به عصبیت (۰/۹۳)، برون گرایی (۱/۶۷)، انعطاف پذیری (۰/۷۳)، توافق پذیری (۱/۶۰) و وجدانی بودن (۱/۵۳) معنادار نیست .