خلاصة:
تامین، حفظ و ارتقاء سطح سلامت کودکان زیر یک سال به عنوان یک گروه آسیب پذیر در خدمات بهداشتی درمانی جایگاه ویژه ای دارد. با توجه به اهمیت زیاد شاخص مرگ ومیر کودکان زیر یکسال در شاخص های توسعه سازمان ملل، در این مطالعه به مقایسه عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر مرگ-ومیر کودکان زیر یکسال در ایران و کشورهای منا برای دوره زمانی 1980 تا 2010 پرداخته شده است. هدف از این مقایسه، بررسی دلایل ایجاد نابرابری در مرگ ومیر کودکان زیر یکسال در جوامع مختلف و نیز دلایل بالا و پایین بودن این شاخص در مناطق مختلف از منظر ویژگیهای اقتصادی- اجتماعی است.
ملخص الجهاز:
با توجه به اهمیت زیاد شاخص مرگ ومیر کودکان زیر یکسال در شاخص های توسعه سازمان ملل ، در این مطالعه به مقایسه عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر مرگ ومیر کودکان زیر یکسال در ایران و کشورهای منا برای دوره زمانی ١٩٨٠ تا ٢٠١٠ پرداخته شده است .
این مطالعه ، با توجـه بـه محدودیت های آمارهای رسمی ، تنها به بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر مرگ ومیر کودکان زیـر یکسال در کشورهای منا که شامل کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا هستند، پرداخته است .
حسین پور(٢٠٠٦ ,Kazem Mohammad &Hosseinpoor ) در پژوهشی اپیدمیولوژیک عوامل اقتصادی اجتماعی موثر بر مرگ ومیر نوزادان در ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
٣. مواد و روشها برای بررسی عوامل موثر بر مرگ ومیر کودکان زیر یکسال تاکنون الگوهای زیادی مورد استفاده قرار گرفته است ، اما در این بین ، الگوی طراحی شده توسط فری و فیلد که اختصاصا در ارتباط با کشورهای درحال توسعه است ، بیشتر مورد توجه قرار گرفته دارد.
lnimrit= B0 + B1lngdpit+B2lntfrit+B3lnrurit+B4lnstf4+ B5lnlabit+ B6lnschit که در آن : imr: مرگ ومیر کودکان زیر یکسال در هزار تولد صورت گرفته gdp: سرانه تولید ناخالص داخلی به قیمت های ثابت tfr: میزان باروری هر مادر(تعداد تولدهای صورت گرفته توسط هر مادر) rur: نسبت روستانشینی stf: نسبت تولدهای صورت گرفته توسط نیروی متخصص بخش بهداشت و درمان به کل تولدها lab: نرخ مشارکت اقتصادی بانوان sch: میانگین سالهای تحصیلات بانوان ١٥ تا ٦٤ ساله در این مطالعه سرانه تولید ناخالص داخلی بعنوان شاخصی از وضعیت معیشتی خانوارها مورد استفاده قرار گرفته است و میزان باروری مادران نیز شاخصی است برای تعیین میزان عدالت جنسیتی بانوان و روستانشینی شاخصی برای بررسی تمرکزگرایی است .