چکیده:
تحقیق و تک نگاری درباره ی شخصیت های تاثیرگـذار تـاریخ صـدر اسـلام ، جهت نشان دادن تصویری نسبتا واضح از اوضاع و احوال آن روزگار، ضروری و با اهمیت است . بنابراین با توجـه بـه اهمیـت و غفلـت محققـین در شناسـایی و معرفی همه جانبه ی شخصیت خالد بن ولید؛ نگارنده در این پژوهش بر آن اسـت با روش توصیفی - تحلیلی به بررسی و نقد موضوع « زندگانی خالـد بـن ولیـد و اقدامات وی در فتوحات اسلامی »، بپـردازد. خالـد بـن ولیـد یکـی از بزرگتـرین سرداران اسلام است که توانست بعد از رحلت پیامبر اوضاع ناآرام شبه جزیـره را آرام نماید. وی با لشکرکشی به نواحی مرزی ایران هم در جهـت اشـاعه اسـلام ، هم ایجاد امنیت خلافت و سرکوب شورشیان اهل رده ، تلاش های زیـادی نمـود. در این نبردها خالد با مرزداران ایران برخورد کرده و بر آنان پیروز شد. مهم تـرین دستاورد خالد در این نبردها این بود که آن ابهـت و هیبـت ایرانیـان کـه در نظـر اعراب بزرگ می نمود، را شکست و باعث ایجاد انگیزه ی بیشتری برای فتح ایران شد، چیزی که تا قبل از آن برای اعراب خیالاتی بیش نبود.
خلاصه ماشینی:
"خالد در دوران خلفا با وفات پیامبر و به حکومت رسیدن ابـوبکر شـرایط بحرانـی بـرای تـاریخ اسلام شکل گرفته بود، دشمنان خارجی قوی پنجه ای همچون ساسانیان و رومیان که در این زمان اصطکاک های اولیـه ای شـکل گرفتـه بـود، و در اواخـر عمـر آن حضرت با به وجود آمدن فتنه پیامبر دروغی در یمن ، و پیگیری و گسـترش ایـن فتنه در دیگر نقاط شبه جزیره و تا حدودی عراق و نیز کسانی که از دیـن اسـلام برگشته بودند و زکات و صدقات را به مدینه نمی پرداختند، همه این موارد باعث شد تا در این وضعیت حساس و سرنوشت ساز افرادی همچون خالـد بـن ولیـد بتوانند بیش از پیش برای خود نام و آوازه ای دست و پا کنند چـرا کـه حکومـت مدینه در این وضعیت بحرانی بی نهایت به همچنین افرادی نیازمند بود.
این نقشه ای بوده است که منسوب ابوبکر برای فتح مـداین ارائـه داده اسـت اما در صحت آن جای تردید وجـود دارد چـون در آن زمـان حکومـت ساسـانی همچنان هیبت ظاهری خود را حفظ کرده بود و ممکن است که ایرانیان بـا تمـام نیروها خود برای سرکوب آن وارد عمل شده باشد و حکومـت خـود مدینـه نیـز / دچار خطر شود، چنانکه در زمان عمر اعراب از آنجام آن سخت وحشت داشـته - اند، از سوی دیگر اعراب هنوز به آن اندازه از ضعف قدرت ایرانیان آگاهی نیافته بودند به همین خاطر احتمال اینکه ابوبکر با یک نقشه ای از قبل طرح ریزی شـده برای فتح ایران آماده داشته است به نظر درست نمی آید خاصه آن که عیـاض بـن غنم در آن سال که خالد به عراق آمد و در واقع سال دوازدهم هجری بـود هنـوز عیاض به عراق نیامده بود به علاوه که ابوبکر با گرفتاری های دیگر روبه رو شده بود و فرصت آن را نداشت تا برای فتح ایران طرحی بریزد."