چکیده:
تصویری که خاورشناسان از زندگی و شخصیت حضرت محمد در ویرایش دوم دائره المعارف اسلام چاپ لیدن، ارائه می دهند در بسیاری از موارد با تصویری که مورخان مسلمان در باره آن حضرت ارائه می دهند تفاوت چشمگیری دارد. دلیل این امر، علاوه بر بینش دینی، سیاسی و علمی خاورشناسان به شیوه مطالعات آنان در مسائل تاریخ اسلام بازمی گردد. به نظر می رسد نویسندگان مقاله «محمد؛ پیامبر اسلام» در این دائره المعارف، به دلیل نداشتن روشی مناسب، در بررسی و تحلیل حوادث و جریان-های عصر رسول گرامی چندان موفق نبود ه-اند. در این نوشتار، مهم ترین ضعف ها و اشکال های روش تاریخ نگاری مقاله فوق مانند برداشت سطحی از قرآن، عدم به کارگیری روش تحقیق مناسب در تاریخ اسلام و تفسیر مادی برای حقایق معنوی بررسی شده است.
The image presented by Orientalists related to the life and characteristics of the Prophet Mohammad (P.B.U.H) in the encyclopedia of Islam، New Edition Leaden Publication، is so considerably different from that of him by Muslim historians in many aspects. It would be due to the religious، political and scientific insight of Orientalists as well as their method of studies related to the issues of the history of Islam. It seems that Mohammad's article in this encyclopedia has not been successful due to the lack of appropriate method in the analysis of incidents and the currents in the age of the Prophet.
In this writing، it has been investigated the way of historiography of this article such as superficial interpretation from Quran، not utilizing an appropriate research method in the history of Islam، and materialist interpretation around the spiritual facts.
خلاصه ماشینی:
بررسی انتقادی روش تاریخ نگاری مقاله «محمد؛ پیامبر اسلام» در ویرایش دوم دایرة المعارف اسلام تاریخ دریافت: 7/8/90 تاریخ تأیید: 13/9/90 حسین عبدالمحمدی 1 واژههای کلیدی: ( استادیار جامعة المصطفی العالمیه درآمد شخصیت و زندگی حضرت محمد( به عنوان پیامآور دین اسلام و شخصیتی که منشأ تحولات بسیار بزرگی در عالم است، همواره مورد توجه نویسندگان و محققان قرار دارد و آثاری که در طول تاریخ اسلام درباره آن حضرت( پدید آمده، درباره کمتر کسی پدید آمده است.
یکی از آثاری که از سوی این گروه در آغاز قرن بیستم میلادی تدوین گردید، دانشنامهای با نام دایرة المعارف اسلام است که ابعاد مختلف اسلام، از جمله تاریخ زندگی پیامبرخاتم( را بررسی مینماید.
2. اشکالهایی که در این تحقیق مطرح میشود، ناظر به بخش تاریخ اسلام دایرة المعارف اسلام لیدن است، اما بدون تردید، این اشکالها قابل تعمیم و پیگیری در دیگر آثار تاریخی خاورشناسان درباره پیامبراکرم( هستند.
209 به این امر مهم و ضروری در استنادات نویسندگان مقاله محمد پیامبر اسلام در دایرة المعارف اسلام، به قرآن کریم توجه نمیشود.
ب) نمونه دیگر از برداشت سطحی از آیههای قرآن کریم و تجزیه ناروای آیهها در این مقاله، انکار تأسیس دین به دست پیامبر اکرم( با تمسک به آیههایی است که حضرت( را انذاردهنده معرفی میکنند.
249 این امر، همانگونه که نویسندگان دایرة المعارف اسلام در آغاز مقاله تاریخ اسلام در معرفی منابع مورد استناد خود مطرح میکنند، رعایت نشده است و مطالب تنها بر اساس برخی ازمنابع روایی و تاریخی اهل سنت تدوین گردیده است.