چکیده:
هدف: این پژوهش به منظور برآورد میزان شیوع مصرف مواد در بین دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران انجام شد. روش: در این پژوهش مقطعی،4000 نفر از دانشجویان دختر و پسر مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترای حرفهای و دکترای تخصصی سال تحصیلی 89-1388 دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران به صورت طبقهای تصادفی از سه دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی به تفکیک جنس و مقطع تحصیلی انتخاب شدند و پرسشنامه شیوع مصرف مواد بر روی نمونه انتخابی اجرا شد. یافتهها: بیشترین میزان مصرف مواد در طول عمر متعلق به مصرف قلیان و پس از آن به ترتیب متعلق به مصرف سیگار و مشروبات الکلی بود. مصرف شیشه و کراک هروئین نیز به ترتیب دارای کمترین میزان مصرف بودند. مصرف داروهایی مانند مورفین، ریتالین، ترامادول به ترتیب رتبههای چهارم، پنجم و ششم مصرف مواد را در دانشجویان علوم پزشکی دارند. در همه انواع مواد میزان مصرف در پسران بیشتر از دختران بود. نتیجهگیری: مصرف مواد سبک (قلیان، سیگار و مشروبات الکلی) در دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران بیشتر از مصرف مواد سنگین (حشیش، تریاک، کراک هروئین و ...) است. مصرف همه انواع مواد در دانشجویان مذکر بیشتر از دانشجویان مونث است. مصرف داروها و موادی نظیر ترامادول، ریتالین، پتدین و مورفین قابل توجه است.
Objective: This study was aimed to determine the prevalence of drug use among students of universities of Medical Sciences in Tehran. Method: Four thousands of medical students (both sexes) in academic year 1388-89 in different level of education، B.A.، M.Sc. and Ph.D. were selected by random stratified sampling method. These students were selected from Iran، Tehran and Shahid Beheshti Universities of Medical Sciences considering their sex and level of education. We used drug use prevalence questionnaire. Findings: The most prevalent drug of abuse in life time period was qalyan (classical pipe)، followed by cigarette، and alcohol. The least frequent drug of abuse was Shisheh، followed by heroine krack. As we expected، drugs morphine، ritalin and tramadol were placed in forth، fifth and sixth of prevalent drugs. Use of different substances was significantly more prevalent in male students. Conclusion: Using soft drugs (qalyan، cigarette and alcohol) was more prevalent than hard drugs (hashish، taryak، heroine kerack) among Universities Medical Sciences of Tehran. Similar to drug use pattern in society، use of all of drugs were more prevalent in male students. We should pay special attention to use of drugs such as tramadol، ritalin، petedin and morphine.
خلاصه ماشینی:
"روش: در این پژوهش مقطعی،4000 نفر از دانشجویان دختر و پسر مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترای حرفهای و دکترای تخصصی سال تحصیلی 89-1388 دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران به صورت طبقهای تصادفی از سه دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی به تفکیک جنس و مقطع تحصیلی انتخاب شدند و پرسشنامه شیوع مصرف مواد بر روی نمونه انتخابی اجرا شد.
جدول3: نتایج آزمون مجذور خی برای بررسی تفاوت میزان شیوع در پسران و دختران دختر پسر مواد تعداد درصد تعداد درصد 2χ سیگار 247 7/10 397 2/31 **65/234 قلیان 401 4/17 518 7/40 **26/234 مشروبات الکلی 161 7 261 5/20 **07/148 حشیش 27 2/1 53 2/4 **94/39 قرص اکس 15 6/0 29 3/2 **61/18 ریتالین 79 4/3 101 9/7 **43/35 تریاک 21 9/0 60 7/4 **22/55 هرویین 11 5/0 28 2/2 **34/23 کراک هرویین 12 5/0 22 7/1 **24/13 شیشه 15 6/0 21 6/1 *670/8 پتدین 33 4/1 39 1/3 *85/11 مورفین 87 8/3 108 5/8 **88/34 ترامادول 63 7/2 107 4/8 **05/59 05/0 P< * , 01/0P< ** در همه انواع مواد میزان مصرف در پسران بیشتر از دختران است.
در تحقیق ضرابی و همکاران (1387)، بر روی 845 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی گیلان مصرف طول عمر سیگار، 2/36 درصد و مشروبات الکلی، 17 درصد گزراش شده است که در هر دو ماده به نظر میرسد میزان مصرف بیشتر از دانشجویان پژوهش حاضر است.
با مقایسه این ارقام با مصرف طول عمر مشروبات الکلی در پژوهش فعلی(پسران، 5/20% و دختران، 7%) به نظر میرسد مصرف این ماده نسبت به دانشجویان دانشگاه کرمان کمتر گزارش شده است، ولی در مقایسه با دانشگاه علوم پزشکی ساری بیشتر است."