خلاصه ماشینی:
"اما شباهتهایی نیز میان آنها وجود دارد و این سؤال را به ذهن متبادر میکند که اگر دموکراسی در غرب مدرن طرح و اجرا نشده بود، آیا در اندیشهی سیاسی ما، مردمسالاری رشد و نمو میکرد؟ اگر وجود این تأثیر از غرب، پذیرفته شود آیا اکنون باید به مردمسالاری بهعنوان یک اندیشهی وارداتی نگاه کرده و سعی کنیم تا هرچه کمتر بدان آلوده شویم؟ با نگاهی به تاریخ صد سالهی اخیر متوجه میشویم که رضاشاه که سودای مدرن کردن ایران را داشت، ابزار قدرت را برای آن برگزید؛ و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، عدهای در سودای ساخت تمدن اسلامی، علم را بهمثابه ابزاری برای آن دیدند؛ و البته کم نیستند افرادی که به فرهنگ چنین نگاهی دارند و فکر میکنند با اصلاح فرهنگ، میتوان به سبک زندگی اسلامی رسید."