سرنامه ؛ سفر سلطه و سفر ذکر مقایسه ای میان جایگاه سفر و سیر سفر نامه ها در ایران و غرب مقاله

"پس از «صد میدان» انصاری که در زبان فارسی تقریر شد و برای اولین بار مراحل عرفانی را (منزل به منزل) در تاریخ عرفان اسلامی ثبت کرد (که بعدها دنبال شد) عطار، منطق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الطیر را نوشت که بیش‌تر ادبی بود و از سفرنامه جز فرمی به همراه نداشت. ارزش ادبی این سفرنامه از چشم نیفتاد ولی جنبه‌ی کنجکاوانه‌ی آن اثر بعدها هرچه بیش‌تر سودای تجارت و سپس جهان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری را برافروخت. نمی خواهم مقام معنوی ناصرخسرو‌‌‌ را با جلال آل احمد قیاس کنم ولی هرچه باشد او نیز به نیت توبه و انابه رخت سفر پوشید. شما می‌توانید سفر ناصرخسرو‌‌‌ را با سفرنامه‌ی ابن‌بطوطه که به اشاره‌ی پیر و مراد خود می‌آغازد و در هند و چین راه می‌پیماید ( این سفرنامه که با نام «تحفه‌الانظار فی غرائب‌الاسفار» چاپ شده بود با ترجمه‌ی محمد علی موحد در اختیار فارسی زبانان قرار دارد) با سفرنامه‌هایی که در دوره‌ی قجری نوشته شد مقابله کنید."