چکیده:
ﻣﻨﺎﻃﻖ و ﻧﻮاﺣﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﯾﺮان ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻫﺎ و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ دارﻧﺪ، ﺗﻔﺎوت در ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺳﯿﺎﺳﺖ دوﻟﺖ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻔﺎوت در ﺳﻄﺢ ﺗﻮﺳﻌﻪی ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﯽ ﺷﻮد. در اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن ﺗﻔﺎوت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ، ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ اﺳﺘﺎن و ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺪاوم در ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﮐﺸﻮری، ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻄﻮح ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. آﮔﺎﻫﯽ از اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎ ﻣﺴﯿﺮ روﺷﻨﯽ را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻬﺘﺮ در ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ اﯾﻦ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. اﺧﺘﻼف در زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ ﯾﮑﯽ از آن ﻫﺎ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎی اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن از ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺧﻮرداری از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. روﯾﮑﺮد ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع ﮐﻤﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ داده ﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺳﺮﺷﻤﺎری 1390 اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﯾﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی اﻣﺘﯿﺎز اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪه و ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻤﺮﮐﺰ و ﮔﺴﺘﺎف، ﭘﺎﺳﯽ و دورﺳﻠﺮ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺪل اﻣﺘﯿﺎز اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ 45.253 در رﺗﺒﻪ ﻧﺨﺴﺖ اﺳﺘﺎن و ﺳﻄﺢ ورا ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت را در ﻣﺮﮐﺰ اﺳﺘﺎن ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺴﺘﯿﻢ. ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻤﺮﮐﺰ وﮔﺴﺘﺎف، ﭘﺎﺳﯽ و دورﺳﻠﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺ 8.94 در رﺗﺒﻪ ﻧﺨﺴﺖ اﺳﺘﺎن و در ﺳﻄﺢ ورا ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در ﺳﻄﺢ ﻓﺮا ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن رﻓﺴﻨﺠﺎن؛ در ﺳﻄﺢ ﻣﯿﺎن ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎنﻫﺎی ﺟﯿﺮﻓﺖ، ﺑﻢ، ﺳﯿﺮﺟﺎن، ﺑﺎﻓﺖ، زرﻧﺪ و ﮐﻬﻨﻮج؛ در ﺳﻄﺢ ﻓﺮو ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎنﻫﺎی ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺑﮏ، ﺑﺮدﺳﯿﺮ، راور، ﻋﻨﺒﺮآﺑﺎد، رودﺑﺎر ﺟﻨﻮب، ﻣﻨﻮﺟﺎن، اﻧﺎر، ﻗﻠﻌﻪ ﮔﻨﺞ، ﮐﻮﻫﺒﻨﺎن، راﺑﺮ، رﯾﮕﺎن و ﻓﻬﺮج ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ.
خلاصه ماشینی:
تحلیل فضایی میزان برخورداری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در استان کرمان تاریخ دریافت مقاله : ٩٢/٠٢/٠١ تاریخ پذیرش نهایی مقاله : ٩٢/١٢/١٠ حسین غضنفرپور* (استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان) چکیده مناطق و نواحی جغرافیایی ایران پتانسیل ها و توانمندی های متفاوتی دارند، تفاوت در پتانسیل ها به علاوه سیاست دولت ها باعث تفاوت در سطح توسعه ی مناطق می شود.
در این پژوهش سعی شده تا جایگاه هر یک از شهرستان های استان کرمان از نظر برخورداری از شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد.
رویکرد حاکم بر این پژوهش از نوع کمی - تحلیلی است داده های تحقیق از نتایج سرشماری ١٣٩٠ استان کرمان استخراج گردیده و با استفاده از تکنیک های امتیاز استاندارد شده و شاخص تمرکز و گستاف، پاسی و دورسلر سعی شده به تحلیل مؤلفه های فناوری اطلاعات در استان کرمان پرداخته شود.
/ نقشه شماره ١- محدوده مورد مطالعه (استان کرمان ) یافته های پژوهش با استفاده از مدلهای امتیاز استاندارد شده و شاخص تمرکز به تحلیل و بررسی مؤلفه - های فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهرستان های استان کرمان پرداخته شده یافته های پژوهش نشان می دهد اختلاف زیادی در سطوح توسعه در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد کوتاه تری که برخوردارترین شهرستان بیش از ٦٠ برابر محروم ترین شهرستان از امکانات و زیرساختارهای فناوری اطلاعات بهره مند است .
در این مدل شهرستان کرمان از نظر دسترسی به شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات در رتبه نخست و شهرستان فهرج در رتبه آخر استان قرار داشته است .