چکیده:
هدف: هدف ازپژوهش حاضر تعیین میزان انطباق توصیفگرهای نمایه سازی فارسی و انگلیسی و کلید واژه های فارسی و انگلیسی پژوهشگر مربوط به پایان نامه های رشته پزشکی عمومی و رشته های تخصص و فوق تخصص پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اصطلاحنامه پزشکی فارسی واصطلاحنامه پزشکی مشMESH طی سال های 85 الی 89 است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی به شیوه ی کتابسنجی مقایسه ای وکتابخانه ای است و ابزارگردآوری داده ها چک لیستی است که توسط محقق تهیه شده است. جامعه آماری شامل کلیه پایان نامه های رشته پزشکی از سال 1385-1389 می-باشد که نمونه گیری از آنها با استفاده از جدول کرسینگ مورگان انجام شد، حجم نمونه شامل 302 پایان نامه بود که بررسی بر روی کلیه توصیفگرها و کلیدواژه های آنها انجام گردید آنآ اطلاعات جمع آوری شده به وسیله ی نرم افزار spss تجزیه و تحلیل و با آزمون آماری کای اسکوئر مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان می دهند که میزان انطباق در توصیفگرهای فارسی 50/1 درصد همخوانی کامل، 4/3 درصد همخوانی نسبی، 32/7 درصد ناهمخوانی و 12/9 درصد عدم حضور در اصطلاحنامه وجود داشت در توصیفگرهای انگلیسی 99/7 درصد همخوانی کامل، 0/07 درصد همخوانی نسبی، 0/07 درصد ناهمخوانی و 0/14 درصد عدم حضور در اصطلاحنامه وجود داشت، در کلید واژه های فارسی 18 درصد همخوانی کامل، 1/9 درصد همخوانی نسبی، 35/7 درصد ناهمخوانی و 44/4 درصد عدم حضور در اصطلاحنامه وجود داشت و در کلید واژه های انگلیسی 26/8 درصد همخوانی کامل، 15/4 درصد همخوانی نسبی، 28/7 درصد ناهمخوانی و 29/1 درصد عدم حضور در اصطلاحنامه وجود داشته است. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده این است که میزان همخوانی در توصیفگرهای انگلیسی به مراتب بیشتر از توصیفگرهای فارسی است. اما میزان همخوانی در کلیدواژه های فارسی و کلید واژه های انگلیسی هر دو در سطح پایینی است
خلاصه ماشینی:
موسوی (٢٠٠٨,Moosavi) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان "انطباق واژه های نمایه ای پایان نامه های موضوعات بهداشت و علوم زیستی دو مرکز منتخب با استاندارد نمایه سازی سازمان استانداردهای اطلاعاتی ملی آمریکا " ١٤ فاکتور 1- Medical Subject Headings در موضوعات بهداشت و علوم زیستی در مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران و کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی ایران را با استاندارد مقایسه کرد.
سوال اول : میزان انطباق توصیفگرهای فارسی بکار رفته در نمایه های پایان نامه های رشته پزشکی در کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اصطلاحنامه پزشکی فارسی چه قدر است ؟ (به تصویر صفحه مراجعه شود) باتوجه به نتایج جدول ١ مقایسه میزان انطباق توصیفگرهای فارسی را در سه مقطع این گونه میتوان بیان کرد: میزان همخوانی کامل ، همخوانی نسبی و ناهمخوانی توصیفگرهای فارسی در سه مقطع تقریباً به یک میزان است ولی عدم حضور در اصطلاحنامه در مقاطع عمومی، تخصصی و فوق تخصصی به ترتیب افزایش پیدا کرده که این مسأله به دلیل تخصصیتر بودن موضوعات پایان نامه ها در پزشکی تخصصی و فوق تخصصی است .
سوال دوم : میزان انطباق توصیفگرهای انگلیسی بکار رفته در نمایه های پایان نامه های رشته پزشکی در کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اصطلاحنامه پزشکی انگلیسی (MESH) چه قدراست ؟ (به تصویر صفحه مراجعه شود) همان طور که در جدول ٣ مشاهده میشود در توصیف گرهای انگلیسی پایان نامه های پزشکی عمومی، در ٩٩/٤ درصد همخوانی کامل مشاهده میشود، در ٠/١ درصد همخوانی نسبی، ٠/١ درصد ناهمخوانی و در ٠/٣ درصد این توصیف گرها در اصطلاح نامه ها وجود نداشته است .