چکیده:
بودجهریزی عملیاتی بیانگر رابطه میان میزان وجوه تخصیصیافته به هر فعالیت یا برنامه با نتایج به دست آمده از آن فعالیت میباشد. بدین معنی که هر میزان هزینه در هر برنامه باید تامینکننده مجموعه معینی از اهداف باشد. همچنین، بودجه باید پیوستگی میان منابع مالی و رفتار انسانی را برای تحقق اهداف و خطمشیها ایجاد نماید.در چنین سیستمی، ارتباط بین وجوه هزینه شده توسط شهرداری با نتایج به دست آمده، برای مدیران، افکار عمومی و مسئولان نظارتی به وضوح روشن میشود. در روش بودجهریزی متداول، اطلاعات کافی در خصوص نتایج هزینهکرد اعتبارات و میزان اثربخشی و کارایی برنامهها ارائه نمیشود و همچنین دارای افق برنامهریزی کوتاهمدت بوده و محدودیت اقتدار مدیریت در کنترل هزینهها و نظارت بر اجرای هر واحد را موجب میشود. از اینرو، فرایند بودجهریزی عملیاتی برای رفع مشکلات این نظام مطرح گردیده است. مقاله پیشرو به تشریح ویژگیهای بودجه عملیاتی و کاربرد آن در دستگاههای اجرایی نظیر شهرداریها میپردازد.
خلاصه ماشینی:
"با این تفسیر، بودجهریزی عملیاتی مقاصد و اهداف زیر را دنبال مینماید (Greg, 2003): - ارائه مبنای مناسب برای اتخاذ تصمیم در خصوص تخصیص منابع - تعیین نتایج مورد انتظار و قابل حصول از یک تخصیص بودجه خاص - تمرکز فرایند تصمیمگیری روی مهمترین مسائل و معضلات سازمان - ایجاد یک فرایند منطقی تصمیمگیری در ارتباط مستقیم با فرایند برنامهریزی، اجرا و کنترل، ارزیابی و گزارش عملکرد - بهبود چگونگی طرح و تنظیم برنامه - ارائه بهترین ابزارهای ممکن بر اساس نتایج (نه فقط براساس دادهها و ستاندهها)، برای اطمینان از مصرف نمودن منابع سازمان برای برآوردن احتیاجات ضروری - ایجاد ارتباط بین بودجه و نتایج عملکرد برنامه - ارائه اطلاعات قابل سنجش به شورای شهر برای کنترل میزان پیشرفت و موفقیت برنامهها در مقابل تخصیصهای بودجه - ارائه مشوقهایی برای مدیریت عملکرد بر مبنای بهبود مستمر - ارائه مبنایی برای پاسخگویی بیشتر در قبال استفاده از منابع سازمان - امکان نظارت مؤثر در اجرای عملیات - تسهیل و بهبود تجدیدنظر بودجه در کلیه مراحل اجرایی، به ویژه در مرحله قانونگذاری - بهبود روابط شهرداری با مردم از طریق انتشار اطلاعات صریح و روشن برنامههای عمومی.
در کشور لهستان، دفتر مدیریت و بودجه شهرداریها، شش ملاک اصلی برای دریافت امتیاز لازم در تلفیق بودجه و عملکرد ارائه کرده است که عبارتند از (Perczynski, Postula, 2010): 1- تلفیق فعالیتهای پرسنل برنامهریزی و ارزیابی برنامهها با فعالیتهای مدیران برنامههای شهرداری به منظور ایجاد یک برنامه بودجه یکپارچه و اعمال نظارت توأم با ارزیابی بر روند اجرای برنامه 2- تهیه بودجه یکپارچه و شفاف برای هر بخش از سازمان تا اهداف عملکردی مورد نظر را در قالب مقادیر هدف، خروجی مورد نظر و نیز منابع مورد نیاز برای تحقق آن بر مبنای نتایج اخذ شده در گذشته، ارائه نماید."