چکیده:
امروزه فروپاشی مرزهای اطلاعاتی، شتاب تحولات و پیشرفت فن آوری، تاثیرات عمیق و شگرفی بر جنبه های مختلف زندگی افراد برجا گذاشته است. همگام با این تحولات، ارزش‌ها و کارکردهای خانواده نیز دچار دگرگونی هایی شده است. بنابراین این تحقیق با هدف تاثیر اعتقادات دینی بر آسیب پذیری فرهنگی خانواده در شهر زنجان انجام شده است. روش تحقیق کمی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. افراد مورد نظر به شیوه نمونه گیری طبقه ای و در مرحله بعد تصادفی انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد مختلف باورهای دینی یعنی بعد اعتقادی، عاطفی، پیامدی و مناسکی با ابعاد مختلف آسیب های فرهنگی خانواده یعنی نظارت و کنترل خانواده، انحرافات اخلاقی، گرایش به فرهنگ غرب، استفاده از ماهواره و فضای عمومی خانواده رابطه معنی داری داشته اند. تحلیل رگرسیون چند متغیره هم نشان داد که متغیرهای بعد اعتقادی دینداری، بعد عاطفی، بعد پیامدی و بعد مناسکی دینداری تاثیر معنی داری بر کاهش آسیب پذیری فرهنگی خانواده داشته اند. این چهار متغیر با همدیگر 42 درصد از تغییرات آسیب پذیری فرهنگی خانواده ها را تبیین می کنند.
خلاصه ماشینی:
یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد مختلف باورهای دینی یعنی بعد اعتقادی ، عاطفی ، پیامدی و مناسکی بـا ابعـاد مختلف آسیب های فرهنگی خانواده یعنی نظارت و کنتـرل خـانواده ، انحرافـات اخلاقـی ، گـرایش بـه فرهنـگ غـرب ، استفاده از ماهواره و فضای عمومی خانواده رابطه معنی داری داشته اند.
همچنین رابطه بین انجام مناسک دینی و آسـیب پـذیری فرهنگـی خـانواده برابـر ٠/٤٦٣- و سـطح معنی داری آن نیز برابر ٠/٠٠١ بوده است ؛ بنابراین می توان گفت که انجام مناسک دینی می تواند آسیب ها فرهنگی خانواده را کاهش دهد.
این نتیجه با یافته های محمد صادق (١٣٧٩) که دریافته است بین دینداری و استفاده از ماهواره رابطه مستقیم و معنی داری وجود داشته اسـت ، پوریـانی (١٣٨٨) کـه دریافتـه است دین نقش فعال و پررنگی در زندگی افراد دارد، خدایاری فرد و همکـاران کـه دریافتـه انـد اعتقــادات دینــی ایجادکننــده تفــاهم و حــل تعــارض هــا درروابــط درون خــانوادگی اســت ، احمدی (١٣٨٦) که نشان داد بین اعتقادات دینی و تقیدات مذهبی با آسیب پـذیری کلـی خـانواده رابطـه همبسـتگی منفـی وجـوددارد، هادیـان فـرد (١٣٨٤) کـه نشـان داد اقامـه نمازهـای واجـب ، پیش بینی کننده نیرومندی برای احساس ذهنی بهزیستی است ، دیدوکا و ژوزف (١٩٩٩) که بـه ایـن نتیجه رسیدند نوجوانان مذهبی از گروه های غیرمذهبی هم سن و سال خود، کمتر عصبی هسـتند و قدرت سـازگاری بـالاتری دارنـد،کوئنیگ و همکـارانش (١٩٩٢) در نتیجـه تحقیقـات خـود بیـان می کنند که دین ، اثر مفید و مطلوبی در از بین بردن فساد دارد و (اسمیت ، ٢٠٠٣)که دریافتـه اسـت دینداری در پیشگیری از رفتارهای خلاف مقررات و رسوم اجتماعی موثر است ، همخوانی دارد.
(پژوهیار, 
, 
, 
)
