چکیده:
مدیریت سیاسی فضا دارای الگوهای متعددی است که در میان آنها مدیریت سیاسی رسول خدا(ص) در مدینه النبی به دلیل قدمت و اصالت در مبنا میتواند یک الگوی منسجم دارای ابعاد و معیارهای مختلف به شمار آید و در زمره الگوی رفتارهای سیاسی دولتها و حکومتهای اسلامیدر ادوار بعدی قرار گیرد. براین اساس هدف ازاین پژوهش بررسی و تحلیل مدیریت سیاسی فضا در دوره حکومت پیامبر اسلام (ص) است و یافت معیارها و شناخت ابعاد مدیریتی ایشان به عنوان الگوی رفتارهای سیاسی پسا رسول خدا(ص) است. بررسیهای تاریخی نشان داد که سه مولفه در دولت نبوی(ص)، بعد مدیریت سیاسی فضا، بعد امنیت و دفاع و بعد سیاست خارجی از مهمترین مولفههای حکومت ایشان به شمار میآید. در این پژوهش متاثر از ماهیت تاریخی موضوع مورد بحث،معیارهای مرتبط با هر یک از این مولفهها از طریق اسناد تاریخی و منابع کتابخانهای با شیوه مطالعات تاریخی یعنی توصیف، تحلیل و استنتاج مورد بررسی و تحلیل قرارگرفت و سپس گزارهها و داده های تاریخی به منظور یافت معیارهای مورد نظر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. براین اساس بررسیهای به عمل آمده نشان داد مدیریت سیاسی فضا درحکومت پیامبر(ص) در سه بعد سیاسی فضا، بعد امنیت و دفاع و بعد سیاست خارجی قابلیت اثبات و تعمیم هریک از معیارهای خاص به اداور بعد را دارا میباشد.
خلاصه ماشینی:
این دوره ده ساله به لحاظ تاریخی بین سال های اول تا دهم هجری قمری تداوم داشته و بطور کلی میتوان آن را حداقل به دو مرحله تقسیم کرد: الف ) مرحله ابتدائی و تکوین دولت مدنی به عنوان نخستین جامعه سیاسی اسلامیکه مشتمل بود بر: · عقد قرارداد میان پیامبر(ص ) با گروه های موجود در مدینه یا همان منشـور و قانون اساسی مدینه که در حقیقت چارچوب حقوقی و سـیاسـی مدینه النبی به مثابه یک جامعه مسـتقل و متمایز از سایر اجتماعات حجاز و جزیره العرب بود؛ · سـاخت مسـجد مدینه به عنوان نخسـتین مرکز و کانون عبادی با کارکردهای پرشمار به عنوان نخستین مقر حکومتی در مدینه ؛ · عقد مواخاه یا پیمان برادری میان مسلمانان انصار و مهاجر که بی تردید هدف از آن ایجاد الفت و وحدت در جامعه و امت دینی بر پایه ایمان مشـترک و جدا از همبسـتگی خونی و قبیله ای بوده است ؛ · ایجاد یک نظام اجرائی- اداری و قضایی بصورت کاملا ابتدایی و بگونه ای نامنسجم ، ب ) مرحلـه دفـاع از دین و دولـت جـدید که با جنگ های پیاپی و متعددی همراه بود و در عین حال گسترش قلمرو حاکمیت دولت مدینه که تقریبا تمامیحجاز و شبه جزیره عرب را تا سال های پایانی دوره هجرت پیامبر(ص ) فرا گرفت (٢١٠ :٢٠٠٢ ,Jafari).