چکیده:
مفهوم هویت در سال های اخیر، به شدت متاثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده است و فضای مجازی ، نقشی پررنگ در شکل گیری یا تغییر هویت کاربران ، به ویژه جوانان داشته است . هویت ، در تاریخ مشترک افراد، اشیا و مکانها ریشه دارد. رویدادهای مهم تاریخی ، مانند جنگها، جشنها، مراسم ، بازارها، سبک زندگی ، زبان (مانند زبان پارسی )، یک کوه مشهور (مانند دماوند)، یک درخت (مانند سرو)، یک رنگ (مانند سرخ یا آبی ) و ... مهم ترین ارکان برساخت هویت ملی و قومی است . در فضای مجازی ، جغرافیا وجود ندارد و همه این اشیا تعریفی متفاوت می یابند که از بار معنایی و ارزشی خود تهی می شوند. بدین ترتیب ، هویت مجازی به شکلی عمیق و جدی از هویت عینی متمایز می شود. پژوهش حاضر، حاصل بررسی رابطه فضای مجازی و هویت دینی و ملی در میان دانشجویان دانشگاه یاسوج است . برای این منظور، با استفاده از روش پیمایشی و فرمول نمونه گیری کوکران ، حجم نمونه ٣٤٠ نفر تعیین و رابطه بین دو متغیر مورد سنجش قرار گرفت . یافته های پژوهش نشان داد، دانشجویانی که بیشتر در معرض فضای مجازی قرار دارند نسبت به همتایان خود که کمتر از فضای مجازی استفاده می کنند، از هویت دینی و ملی ضعیف تری برخوردار هستند. به عبارت دیگر، نوعی رابطه معکوس بین فضای مجازی و هویت دینی و ملی دانشجویان وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
- جان پرور و حیدری (١٣٩٠) در مقاله آسیب شناسی فضای سایبر بر امنیت اجتماعی ، به تشریح یافته های خود در این خصوص می پردازند که فضای سایبر دارای ظرفیتهای منفی بالایی برای تحت تأثیر قرار دادن و به چالش کشیدن امنیت اجتماعی است ؛ به طوری که حضور و استفاده رو به گسترش افراد از این فضا، زمینه سست شدن بنیان خانواده به عنوان تکیه گاه و پایه اصلی هر جامعه ، فاصله گرفتن افراد از یکدیگر، تجمل گرایی ، فردگرایی ، مدگرایی ، بی اعتمادی نسبت به مسئولان ، نشر اکاذیب و ...
عده ای معتقدند هویت ملی به مجموعه خصوصیات و مشخصات اساسی گروه گفته می شود که اعضای گروه را همانند ساخته و آنها را از سایرین متمایز می سازد(الطایی ، ١٣٧٨: ٢٣٩) و این مؤلفه ها را شامل تاریخ ، زبان ، اعتقادات و ارزشها، آداب و رسوم ، نهادهای اجتماعی و نژاد که عناصر متشکله فرهنگ یک جامعه هستند، ذکر می کنند(جلایی پور،١٣٨٢: ١٤-١) و عده ای دیگر، همانند ارنست رنان در تعریف هویت ملی معتقدند که دو مقوله آن را می سازد؛ یکی از تاریخ می آید و آن داشتن میراثی غنی است و دیگری به امروز وابسته است و آن وجود آگاهی و اجماع مبنی بر اینکه افراد جامعه مصمم هستند به زندگی خود به عنوان کلیت واحد ادامه دهند و ارزشهای به ارث برده را تداوم بخشند(رجایی ، ١٣٨٢: ١٢).