چکیده:
قومیت یکی از مباحث اساسی و کلیدی در جغرافیای سیاسی محسوب می شود که مهمترین ابزار جهت نشان دادن پراکنش فضایی آن، نقشه است. در این بین محققان و مراکز مطالعاتی زیادی در داخل و خارج کشور به ترسیم نقشه هایی از موقعیت فضایی قومیت های ایران پرداخته اند. هدف از این تحقیق که بر اساس روش توصیفی- تحلیلی نگارش یافته است، بررسی انتقادی نقشه های قومیت در ایران است. نتایج تحقیق نشان می دهد این نقشه ها، به دلیل عدم توجه به سرشماری های صورت گرفته کشور به بحث قومیت ها و در نتیجه نبود آمارهای دقیق قومیتی نتوانسته اند توزیع فضایی قومیت را در ایران به خوبی نشان دهند چرا که اکثر ترسیم کنندگان (بویژه ترسیم کنندگان داخلی)، کشور را از این لحاظ به صورت مرکز و پیرامون نشان داده اند. مرکزی که قسمت اعظم فضای نقشه ها را شامل گشته و بازو ها و زبانه های آن به حاشیه کشور کشیده شده است. ترسیم نادرست پراکنش فضایی اقوام، به تصویر نکشیدن تنوع واقعی قومیت ها و گسترده تر نشان دادن بیش از حد موقعیت و فضای بعضی از اقوام نسبت به سایر قومیت ها از جمله مهمترین نقایص این نقشه-هاست. این نحوه کارتوگرافی قومیتی خود عاملی است که موجب حساسیت های زیادی برای اقوام کشور می شود و به امنیتی شدن مسئله اقوام می انجامد. در حالی که نقشه به عنوان یک ابزار مهم برای نماد نگاری ملی، خود می تواند در تبدیل کردن تهدیدات مسئله اقوام به فرصت، نقش بسیار مهمی را ایفاء کند.
خلاصه ماشینی:
کشور ما، ايران ، اقوام زيادي را در بر ميگيرد که در طول تاريخ با هم به زندگي در اين فضاي جغرافيايي پرداخته اند؛ اما آمار رسمي در مورد قوميت هاو چگونگي توزيع فضايي آنها وجود ندارد؛ به همين دليل نقشه هاي مختلفي در مورد پراکنش فضايي قوميت ها در ايران ترسيم شده است که هر کدام از آنها به شکلي قوميت ها و فضاي آنها را در ايران نشان داده اند؛ به گونه اي که در ايران دو نقشه مشابه از اقوام را نميتوان يافت .
همچنين محققان و مراکز مطالعاتي زيادي چه در داخل و چه در خارج ، نقشه ها و شبه نقشه هايي از وضعيت و موقعيت فضايي قوميت ها در ايران ترسيم کرده اند که هر کدام به نحوي موقعيت فضايي قوميت ها را نشان داده اندکه در اين مقاله به بررسي برخي از اين نقشه ها پرداخته ميشود: شبه نقشه (کروکي) شماره ١: الگوي فضايي ساختار قومي -زباني ملت ايران و ارتباط آن با فضاهاي انساني مجاور (به تصویر صفحه رجوع شود.
در شهرستان هاي جنوبي استان کرمان شامل رودبار، جيرفت ، کهنوج و قلعه گنج نيز قسمت بيشتر جمعيت بلوچ است که در اين نقشه تنها قسمت جنوبي شهرستان قلعه گنج به عنوان بلوچ نشان داده شده است .
اين نقشه موقعيت بلوچ هارا نيز نسبتادر استانهاي سيستان و بلوچستان ، کرمان ، هرمزگان و استان هاي خراسان نشان داده است .
) Source: politics,ira-nthe-ethnic-map نقشه شماره ٤تنوع قوميتي ايران را نسبت به نقشه قبلي بهتر نشان داده است .
٢-٥-ترسيم نادرست توزيع فضايي اقوام اکثرنقشه هاو شبه نقشه هاي بررسي شده قوميت هارا در حاشيه باريکي از کشور نشان داده اند و در اين نقشه هانشاني از حضور اقوام در مرکز کشور نيست .