چکیده:
بررسی سیر تکوینی نظریه های رشد اقتصادی نشان از تغییر در سهم عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی طی دوره های زمانی مختلف دارد. به طور دقیق تر، در دوران اقتصاد سنتی دسترسی به منابع به عنوان عامل کلیدی رشد مورد توجه بوده است (دیدگاه کلاسیک). به تدریج و با تقویت شرایطی علمی ـ فنی در اقتصاد فناوری و سرمایه انسانی به عنوان عوامل اساسی در تولید و رشد اقتصادی مطرح شدند (دیدگاه نئوکلاسیک). در نظریه های اخیر رشد اقتصادی نیز به عوامل و سازوکارهای داخلی یک اقتصاد (مانند سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه) توجه ویژه ای شده است. حال آنکه بررسی تطبیقی ایران و کشورهای منتخب منطقه نشان از سرمایه گذاری پایین ایران در حوزه های فناوری اطلاعات و سهم پایین عوامل مرتبط با حوزه های دانش و نوآوری در رشد اقتصادی دارد
خلاصه ماشینی:
با اين توصيف ، در مقاله حاضر ضمن پرداختن به پارامترهاي مورد استفاده در ارزيابي شـاخص هـاي دانش بانک جهاني اهم يافته هاي حاصل از به روزترين اطلاعات اين گزارش ها (که تحت عنوان شاخص اقتصاد دانش سال ٢٠١٢ منتشر شده است ) تبيين و در نهايت مقايسه تطبيقي شاخص اقتصاد دانش ايران با برترين هاي جهان و منتخب منطقه ارائه مي شود.
Knowledge Economic Index در چهار رکن مرتبط با اقتصاد دانش يعني نظام نهادي و انگيزشي اقتصادي (EIR)١، آموزش و منابع انساني ، سيستم نوآوري و ارتباطات و فناوري اطلاعات محاسبه مي شود.
در مقايسه با سال ٢٠٠٠ فنلاند توانسته است با شش پله صعود به جايگاه دوم جهاني دست يابد که عمده ترين دليل آن را مي توان به پيشرفت هاي مرتبط با ارکان نظام نهادي و انگيزشي اقتصادي ، آموزش و ارتباطات و فناوري اطلاعات نسبت داد.
رتبه نروژ در شاخص اقتصاد دانش دو پله صعود داشته است که عمده ترين دليل آن پيشرفت در نظام نهادي و انگيزشي اقتصادي (ارتقاي ٥ رتبه اي نسبت به سال ٢٠٠٠) بوده است .
وضعيت شاخص هاي اقتصاد دانش عمان در سال هاي ٢٠٠٠ و جديدترين سال با توجه به نمودار نکات زير به دست مي آيد: امتياز استانداردشده در شاخص موانع تعرفه اي و غيرتعرفه اي نسبت به سال ٠/٥٥ واحـد کـاهش يافته است ، حال آنکه امتياز استانداردشده کيفيت مقـررات تنظيمـي و حاکميـت قـانون هـر يـک ١/١١ واحد افزايش داشته است که نتيجه آن کاهش ٠/٥٥ واحدي رکن نظـام نهـادي و انگيزشـي اقتصادي اين کشور شده است .