چکیده:
زنان عشایر به شیوههای گوناگونی بر اقتصاد خانواده تاثیر میگذارند. یکی از مهمترین شیوههای تاثیرگذاری اشتغال زنان در بخش صنایع دستی میباشد. زیرا اشتغال در این بخش علاوه بر تامین بخشی از نیازهای خانوار، میتواند یکی از منابع مهم درآمدی خانوارها نیز باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر اشتغال زنان مناطق عشایری (نیمه کوچنده) در صنایع دستی بر اقتصاد خانوار آنها در دهستان زردلان واقع در (بخش هلیلان) شهرستان چرداول از استان ایلام میباشد. در این مطالعه برای جمعآوری اطلاعات از روشهای مطالعه کتابخانهای و بررسی اسنادی استفاده شده و اطلاعات میدانی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بدست آمده است. محدوده جغرافیایی پژوهش شامل 26 روستا میباشد که 16/54 درصد از کل روستاهای منطقهی مورد مطالعه را شامل میشود. این روستاها که به عنوان روستاهای هدف انتخاب شدهاند، دارای اقتصاد مبتنی بر دامداری هستند. همچنین زنان عشایر منطقه مورد مطالعه به تولید محصولات و صنایع دستی مانند سیه مال، چیت، گیوه، مونجبافی، جاجیمبافی، وسایل چوبی آشپزخانه و ... میپردازند. جامعه آماری تحقیق شامل زنان بالای 12 سال (عشایر نیمه کوچنده) دهستان زردلان میباشد (2891 = N) که از این میان 190 نفر با استفاده از فرمول کوکران (5/0 = p&q و 07/0 = d) و به روش نمونهگیری تصادفی به عنوان نمونهی مورد مطالعه انتخاب شدهاند. نتایج نشان داد، عواملی مانند تکنولوژی ابتدایی برای تولید، دوری به شهر و انزوای جغرافیایی، کمبود مشتری، عدم وجود بازار برای محصولات تولیدی آنها و عدم حمایت مسئولین زمینهساز دستیابی کمتر زنان به درآمد از طریق صنایع دستی در منطقهی مورد مطالعه میباشند. همچنین نتایج حاصل از t تک نمونهای تاثیر اشتغال زنان عشایر در صنایع دستی را بر اقتصاد خانوادهآنها به دلیل وجود مشکلات موجود تایید نکرد.
Nomad’s women affect the household economy via various ways. Employment of women in the handicrafts sector is one of the most important ways affecting the household economy for providing their needs. The aim of this present study is to investigate the effect of nomad women''s employment (semi-migratory) in handicrafts on household economies in Zrdlan village from chardavol county of Ilam province. This applied research was conducted by data collection form library-documentation research، field studies and survey via questionnaire. Geographic area of research is 26 villages that 54.16 percent of the total villages in the study area are included. The rural economy is based on livestock breeding. In the study area also nomads'' women produce handicrafts such as sieh mal، chit، give، monj bafi، Jajim bafi، woodworking equipment of kitchen and etc. The population of the study was women over 12 year old (nomads، semi-migratory) in Zardelan village (2891 = N)، which sample size was estimated at 190 cases by using Cochran formula (0.5 = p & q and 0.08 = d) and using simple random sampling. Results showed that factors such as primitive technology for production، being far away from town، geographical isolation، lack of customers، lack of markets for their products and the lack of official support cause less access of women to income via handicrafts production in the region are studied. On the other hand، one-sample t-test results did not confirm the impact of nomad women`s employment in handicrafts on their household economies because of the problems.
خلاصه ماشینی:
"/ شکل ١- نقشه موقعیت جغراقیایی منطقه ی مورد مطالعه روش تحقیق : این پژوهش با رویکرد پیمایشی (توصیفی ـ تحلیلی) و با هدف بررسی تأثیراشتغال زنان عشایر (نیمه کوچنده ) در صنایع دستی بر اقتصاد خانوار آنها در دهستان زردلان واقع در (بخش هلیلان ) شهرستان چرداول از استان ایلام انجام شده است .
همان طور که گفته شد بسیاری از مردان مناطق مورد مطالعه در ماه هایی از سال که در روستا ساکن هستند فعالیت های مربوط به دامداری را بر عهده ی زن و فرزندان خانوار خود گذاشته و خود برای کارگری و کسب درآمد راهی شهرهای همجوار و یا دیگر شهرهای کشور میشوند، که زنان مورد مطالعه عنوان کرده اند که برای جلوگیری از این اتفاق ، علاوه بر فعالیت های روزمره ی خود، دست به تولید صنایع دستی میزنند تا با درآمد حاصل از فروش آنها بتوانند کمک خرج خانوار خود باشند.
پس از اینکه مشخص شد عدم رضایت اکثریت زنان عشایری مورد مطالعه از درآمد حاصله از تولید صنایع دستی، به بررسی دلایل این امر پرداخته شد که نتایج مشخص کرد عوامل ابتدایی بودن تکنولوژی برای تولید (باعث عدم توان رقابت با تولیدات صنعتی میشود)، دوری به شهر و انزوای جغرافیایی (موجب عدم دسترسی آسان خریداران به آن منطقه و به طبع آن نبود مشتری دائمی و یا نبود بازار خاص فروش این محصولات شده و همچنین باعث عدم اطلاع از سلایق جدید مشتریان نیز خواهد شد) مهم ترین دلایل پایین بودن و عدم رضایت افراد مورد مطالعه از درآمد حاصل از تولیدات صنایع دستی در آن منطقه است ."