چکیده:
هدف اساسی برنامه فلسفه برای کودکان تقویت مهارت های استدلال، داوری، و قدرت تشخیص دانش آموزان است. برای حصول این منظور لازم است کلاس های درس به اجتماع پژوهشی یا حلقه کندوکاو تبدیل شوند که بستر مناسبی برای رشد خلاقیت است. از طرفی روش های تدریس فعال نیز آموزش مطالب درسی را به روشی پویا دنبال می کنند؛ روشی که نه تنها از خلاقیت کودکان بهره می گیرد بلکه در رشد خلاقیت آنان نیز موثر است. پژوهش حاضر، که پژوهشی توصیفی ـ تحلیلی است، به بررسی ارتباط روش اجتماع پژوهشی با روش های فعال تدریس پرداخته است. نتایج بررسی ها حاکی از ارتباط بین این دو رویکرد در اهداف و روش رسیدن به اهداف است. این دو روش آموزش از نظر محتوا و شیوه ارزش یابی متفاوت اند، اما هدف هر دو فعال کردن فراگیران در روند یادگیری و رشد مهارت های فکری و ذهنی و ایجاد توان مندی های اجتماعی آنان است. از آن جایی که یکی از اهداف مشترک روش اجتماع پژوهشی و روش های تدریس فعال دست یافتن به خلاقیت است، پیشنهاد می شود نظام آموزشی، با بهره گیری مناسب از این دو رویکرد، در جهت رشد قوای خلاقه کودکان گام موثری بردارد .
خلاصه ماشینی:
از آنجایی که یکی از اهداف مشترک روش اجتماع پژوهشـی و روشهـای تدریس فعال دست یافتن به خلاقیت است ، پیشنهاد میشود نظام آموزشی، با بهرهگیـری مناسب از این دو رویکرد، در جهت رشد قوای خلاقۀ کودکان گام مؤثری بردارد.
لیپمن میگوید: برای کودکان کافی نیست فقط آنچه را به آنها گفته میشود به حافظه بسپارند و سپس به یاد آورند بلکه آنان باید موضوع را بیازمایند و تجزیه و تحلیل کنند، درست همانطور که فرایند تفکر پردازش اموری است که کودکـان دربـارة جهـان و بـا حواسشـان یـاد میگیرند.
رشد فردی و میانفردی: شکل داستانی کتابها در برنامۀ فلسفه برای کودکان و ارتبـاط برقرارکردن دانش آموزان با مباحث کتاب و دیگر افراد کلاس کمک میکند تا دانـش آمـوزان ارزشها، علایق ، و باورهای خود را بهبود بخشند، بنابراین از طریـق گفـت وگـوی فلسـفی میان دانش آموزان بینش فردی آنها تقویت و تربیت اجتماعیشان میسر میشود (همان).
از جمله روشهای فعال روش بارش مغزی یا بـارش فکـری (brain storming)، روش استقرایی (inductive thinking)، و روش بدیعـه پـردازی (synectics) اسـت کـه درادامـه بـه بررسی آنها و مقایسه شان با روش اجتماع پژوهشی در برنامۀ فلسفه برای کودکان میپردازیم .
روشهای تدریس فعال و روش اجتماع پژوهشی در فلسـفه بـرای کودکـان، بـه علـت نزدیکی اهداف خود به یک دیگر، در حین تدریس با دانش آموز ارتباطی برقرار میکننـد کـه باعث میشود خلاقیت آنها رشد کند و خودشان حقایق را کشف کنند.