خلاصه ماشینی:
"بحث و تحلیل درباره چگونگی پدیده مهم شهرنشینی و شهرسازی در ایران در طی دورانهای مختلف با همه اهمیتی که در بردارد تاکنون در سطحی جامع و وسیع دست کم در زبان فارسی انجام نگرفته است و به جز چند مقاله با ارزش و اشارههایی محدود در برخی کتابها، کاری وسیع و در خور این پدیده صورت نپذیرفته است.
به خدمت گرفتن عکسبرداری هوایی و شیوه تجزیه و تحلیل آن در سالهای اخیر، باستانشناسان را در انجام بررسیهای دقیق و شناخت شکل کلی و شبکهبندی و بخشهای مختلف شهرهای باستانی در نقاط مختلف جهان، یاری فراوان داده است ولی ما تاکنون در ایران به جز چند مورد استثنایی و محدود از آن بهره لازم نجستهایم.
م»، «شهر سوخته»، «شهرنشینی ایلامی در شوش»، «شهرنشینی هخامنشی در شوش»، «شهرهای اشکانی»و«شهر جرجان»به یاری کاوشهای باستانشناسی اطلاعاتی چند درباره وضع توپوگرافیک محلهای باستانی مزبور از دید شهرسازی در اختیار قرار داده شده است که در میان آنها آنچه که در مقالههای اول، چهارم و ششم عنوان گردیده، از نظر بازشناسی بافت مجموعه و شبکهبندی و شکل شناسی شهرسازی از اهمیت خاصی برخوردار است.
1 مطالبی که در این مقاله با اتکا به مدارک عمده مورد بحث قرار گرفته به روشنی بیانگر این امر است که به دلیل انجام نگرفتن کاوشهای لازم گسترده باستانشناسی در محل این شهرها، شناخت لازمی درباره شکل بافت و چگونگی شبکهبندی و محلههای مختلف آنها بویژه بافت محلهای مسکونی توده مردم شهر و موقع بناهای همگانی در ارتباط با زندگی مردم وجود ندارد."