چکیده:
منطقه شمال غرب ایران یکی از مناطق با بارش زیاد تگرگ در کشور بوده و هر سال این پدیده باعث خسارت در این منطقه ، بویژه در بخش کشاورزی می گردد. هدف از انجام ایـن پـژوهش شناسایی الگوهای همدیدی و تعیین آستانه هـای کمیـت هـای دینـامیکی چـون تـاوایی نسـبی، همگرایی و واگرایی رطوبت ، سرعت قائم در سامانه ارتفاعی و کمیت های ترمودینامیکی چـون نم ویژه و جهت وزش جریان ها از ٤٨ ساعت قبـل از شـروع بـارش تگـرگ اسـت . همچنـین شاخص های ناپایداری برای تعیین شاخص مناسب برای پیش آگاهی رخداد این نوع بـارش هـا، شرایط جوی ٢٤ ساعت قبل از بارش ها در منطقه شمال غرب ایران مورد مطالعـه قـرار گرفـت . برای بررسی آماری پدیده تگرگ در دوره (٢٠٠٩-١٩٨٧) از داده های ١٦ ایستگاه همدید منطقه استفاده شد. جهت واکاوی همدید بارش ها داده های دوباره بازکـاوی شـده NCEP/NCAR از سایت این سازمان ها دریافت گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد با عقب نشـینی مرکـز پرفشـار آزورز و مرکز پرفشار فرعی به دست آمده از آن به سمت غرب و پرفشـار سـیبری بـه سـمت شرق ، کم فشار ایسلند با حرکت به سمت شرق و جنوب و قویتر شدن ، زبانه هایش تا جنـوب دریای خزر میرسد. همچنین با عقب نشینی هسته پرفشـار جنـب حـاره ای از شـمال عربسـتان مسیر حرکت کم فشارهای دریای سرخ به سمت بین النهرین باز میشود و شرایط مناسبی بـرای ایجاد بارش شدید فراهم میگردد.
Hail is one of the destructive atmospheric phenomenons that are caused wide destruction in different section economic including agriculture. The target of this research is recognition the synoptic patterns and determine the quantitative dynamic thresholds such as relative vorticity، divergence and convergence of humidity، vertical motion and also thermodynamic quantities such as specific humidity and streamline from 48 hours before the storm begin to start until it reaches to peak. . For synoptic analysis of hailstorm the daily map of 4 may 1997 were drawn from 48 hours before storm generation.
خلاصه ماشینی:
"/ شکل ١ موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه به همراه ایستگاه های همدید مواد و روش ها جهت انجام این پژوهش از داده های مربوط به هوای حاضـر (WW) بـا فاصـله زمـانی ٣ سـاعته در دوره آمـاری (٢٠٠٩-١٩٨٧) برای ایستگاه های همدید استان های اردبیل ، آذربایجان شرقی و غربی جهت واکاوی آماری پدیده تگرگ استفاده گردید.
در نهایت از داده های دوباره بازکاوی شده NCEP/NCAR شامل داده های فشار سطح دریـا، ارتفـاع ژئوپتانسـیلی بـرای ترازهای ٧٠٠ و ٥٠٠ هکتوپاسکال ، نم ویژه و جهت وزش جریان ها برای تراز ٨٥٠ هکتوپاسکال ، همگرایی و واگرایـی رطوبت در سطح زمین ، تاوایی نسبی و آمگا در تراز ٧٠٠ هکتوپاسکال و نیم رخ امگا همراه با رطوبت نسبی برای عرض جغرافیایی ′٥ °٣٨ درجه (تبریز)، از ٤٨ ساعت قبل از شروع بارش با فاصله زمانی ٦ ساعته در محدوده همدیدی صـفر تا ٧٠ درجه عرض جغرافیایی شمالی و صفر تا ٧٠ درجه طول جغرافیایی شرقی ، مورد واکـاوی قـرار گرفـت .
روز ٢ مه ١٩٩٧ (دو روز قبل از شروع بارش ) در این روز در نقشه سطح دریا (شکل ٥- الف )، مرکز پرفشاری در غرب اروپا با فشار مرکـزی ١٠٢٧/٥ هکتوپاسـکال شکل گرفته که زبانه های آن نیمه غربی ایران را تا مدیترانه زیر نفوذ خود قرار داده است .
و ایـن در حالی است که در مرزهای غربی منطقه مورد پژوهش و در طول جغرافیایی ٢٧ تا ٤٣ درجـه شـرقی امگـای منفـی حـاکم گردیده و بیشینه امگا در طول جغرافیایی ٣٧ درجه شرقی و در تراز ٦٠٠ هکتوپاسکال به ٠/٦- پاسکال بر ثانیه می رسد، که این شرایط نوید ناپایداری شدید را برای شمال غرب ایران طی ساعات آینده می دهد."