چکیده:
در این مقاله سعی شده در دو بخش، دو مس له اساسی راجع به علوم غیوب از دیود عقلی بررسی شود. در بخش نخست با دو دلیل عقلی اابت شده که انسان در عین محدودیت هایی که از ناحیه جسمش بدو تحمیل شده، نفسش آنچنان قوابلیتی دارد که می تواند در سیر تکاملی خویش تمامی آن حصارها را درنوردد و به فراتر از آنهوا علم پیدا کند. در بخش دوم سه دلیول بور اینکوه اماموان معصووم ) ( از بوالترین درجا علم غیب از جهت کمیت و کیفیت برخوردارند، طر شده است.
خلاصه ماشینی:
"پس در این استدلل، کافی اسوت حتوی یو موورد را، کوه در آن قطعواا علوم غیوب بورای فردی از انسانها تحقق پیدا کرده اسوت، نشوان دهویم توا امکوانش بورای هموه اابوا گوردد و البته هنوین کواری بسویار سوهل اسوت، هوه اینکوه مووارد اطول اولیوای خودا و انسوانهای تعالی یافته و حتی بعضاا افراد عادی بر حووادث گذشوته یوا آینوده – کوه بعودها محقوق شوده - و یا اطل بور افکوار و نیوا انسوانها، آنقودر در توذکرهها و شور حوال بزرگوان نقول شوده است که قابل احصا نیست و از حد توواتر بسویار فراتور رفتوه اسوت حتوی نسوبت بوه معاصوران نیز، قضوایای نقولشوده از افوراد مختلوف بوه قودری در ایون مسو له فوراوان اسوت کوه بورای انسان قطع و یقین حاصل می شود.
در پایان جا دارد سخنان علمه مجلسی )ره( را نقل کنیم که با وجود آنکه خود، وجود عقول و به معنای فلسفی و را ن ذیرفته، اما اعترا می کند که صفاتی که فلسفه برای آنها ذکر کردهاند، همان صفاتی است که روایا برای پیامبر اکرم )د( و امامان معصوم ) (، بیان داشتهاند: بدان که اکثر صفاتی که فلسفه برای عقول اابا کردهاند، برای اروا پیوامبر )د( و ائمه ) ( به وجهی دیگر در اخبار متواتره اابت گشته است، زیورا کوه آنهوا قودم را برای عقل اابت کردهاند و در روایا متواتره تقودم در خلقوت بورای اروا آنوان، بور جمیع مخلوقا و یا بر سایر موجودا روحانی اابت شده، و نیز آنها توس در ایجواد و یا شر تأایر بودن را برای عقول اابت کردهاند، و در اخبار هم علوت غوایی بوودن آنها برای همه مخلوقا وارد شده، و نیز اابت کردهاند که عقول وسائ افاضه علووم و معار بر نفوس و اروا اند، و در اخبار نیز اابت گشته که هموه علووم و حقوایق و معار به توس پیامبر اکرم )د( و امامان ) ( بر سایر خلق، حتوی ملئکوه و انبیوا ) (، افاضه می گردد."