چکیده:
یکی از موضوعات مهم در هر صنعت بررسی وجود بهرهوری و عوامل موثر بر بهرهوری در آن صنعت میباشد. سوال مهم این تحقیق این است که چه عواملی بر بهرهوری در صنایع کارخانهای ایران تاثیرگذار میباشد؟ برای این منظور ٢١ صنعت کارخانهای ایران را برای سالهای ٣١٣٣- ٣١٣٢ مورد آزمون قرار گرفتهاند. در این مقاله ابتدا شاخص الیسن گلیسر به عنوان یکی از بهترین شاخصهای محاسبه کننده تمرکز جغرافیایی معرفی شده و میزان تمرکز صنایع کشور بر اساس این شاخص محاسبه شده است. سپس با استفاده از مدل کیکونی و هال )٣٣٣١( و برخی مطالعات انجام شده قبلی، مدل تجربی در خصوص عوامل تعیین کننده بهرهوری بنگاهها برای آزمون تجربی اثر تمرکز بر بهره - وری طراحی شده است. جهت برآورد از روش GMM استفاده شده است. بر اساس نتایج برآورد شده، تمرکز فعالیت صنعتی دارای تاثیر مثبت بر بهرهوریدارد. همچنین نتایج بیانگر وجود ارتباط U معکوس میان تمرکز و بهرهوری است. از طرفی نتایج نشان می دهد که تاثیر بهرهوری در دوره قبل، نیروی کار، تحقیق و توسعه بر بهرهوری مثبت و معنادار است. همچنین ضریب برآوردی متغیر ضربی الیسون گلیسر در نیروی کار مثبت و معنادار است که نشان میدهد، تمرکز بیشتر علوه بر تاثیر مستقیم بر بهرهوری از طریق بهبود کیفیت نیروی کار نیز سبب بهبود بهرهوری شده است.
خلاصه ماشینی:
سوال مهمي که بايد به آن پاسخ داده شود اين است که آيا تمرکز فعاليت هاي توليدي، بهرهوري بنگاهها را افزايش ميدهد يا خير؟ مطالعات بسياري در خارج از کشور از جمله چيکني ١ )٢٠٠٢ ( و لل شاليزي و همکارش ٣ )٢٠٠٤( انجام شده که نشان دهنده وجود يک رابطه معنادار و مثبت بين تمرکز و بهره وري ميباشد.
1 -Silicon Valley 2- Economic Geography 3- Krugman 4- Agglomeration 5- Neary 6- Duranton and Puga 7- Ciccone 8- Lall, Shalizi and Diechmann ٢- تمرکز و بهرهوري ٢-٣- ماهيت تمرکز و اثرات بالقوه روي بهرهوري در پي کار کرگمن، مباني تئوريک متعددي جهت گسترش تئوري تمرکز انجام شد٣.
2- labor market pooling 3- Hill and Brennan, Rosenthal and Strange, Lammarino and McCann and Ellison et al.
در اين مدل به چگالي يک نقش صريح و مشخصي داده شدهاست و تابع توليد براي ساخت کالي نهايي در هر واحد فضا به صورت زير در نظر گرفته شدهاست: (به تصویر صفحه رجوع شود) m مقدار نيروي کار است که به طور مستقيم در ساخت کالي نهايي استفاده ميشود، i مقدار خدمات نهاده مرکب است که نميتواند به خارج از آن محدوده حمل گردد،α بازدهي کاهنده نسبت به دو نهاده متغير بر هر واحد فضا را نشان ميدهد)اثر ازدحام( و b يک پارامتر توزيع)اثر تجميع ( است.
(به تصویر صفحه رجوع شود) در اين معادله متغيرها عبارتند از: PRO: بهرهوري صنايع EG: شاخص تمرکز اليسون گليسر K: ذخيره سرمايه L: نيروي کار R&D: هزينههاي تحقيق و توسعه لحاظ درجه توان ٢ براي تمرکز بدين امکان وجود ارتباط U معکوس شکل ميان تمرکز و بهره - وري است.