چکیده:
سرخوردگی زناشویی، کاهش تدریجی دلبستگی عاطفی است که شامل کاهش توجه نسبت به همسر، بیگانگی عاطفی و افزایش نوعی احساس بی علاقگی و بی تفاوتی نسبت به همسر است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و سلامت روانی با سرخوردگی زناشویی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زوجین ساکن شهر اصفهان در سال 88 بودند که حداقل سه سال از ازدواج آن ها گذشته باشد. نمونه پژوهش 200 نفر(100زن و 100 شوهر) بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از نواحی مختلف شهر اصفهان انتخاب شدند. فرضیه پژوهش عبارت بود از: ویژگی های شخصیتی، سلامت روانی و عوامل زمینه ای، سرخوردگی زناشویی را پیش بینی می کند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش مقیاس سرخوردگی زناشویی، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت (فرم کوتاه)، پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه عوامل زمینه ای بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سرخوردگی زناشویی و ویژگی های شخصیتی در ابعاد برون گرایی و توافق پذیری رابطه مثبت معناداری (13/0=2R ، 36/0=R، 01/0P<) وجود داشت. بین سرخوردگی زناشویی و سلامت روانی در عامل اضطراب رابطه مثبت معناداری (10/0=2R، 32/0=R، 01/0P<) وجود داشت. بین سرخوردگی زناشویی و عوامل زمینه ای در متغیرهای مدت ازدواج و وضعیت اقتصادی رابطه مثبت معناداری (10/0=2R، 32/0=R، 01/0P<) وجود داشت. در پایان، براساس نتایج تحقیق پیشنهادهایی برای کاهش سرخوردگی زناشویی زوجین ارائه گردید
خلاصه ماشینی:
کرستن 7 و کایزر (1988) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که در میان عوامل مؤثر بر سرخوردگی، چهار عامل بیشترین تاثیر را بر سرخوردگی دارند که شامل: 1- شیوههای نامناسب حل تعارض؛ 2- وجود یک همسر کنترلگر؛ 3- اسنادهای مکرر همسر برای مشکلات زناشویی و 4- فقدان صمیمیت عاطفی است.
شخصیت marital dissatisfaction Booth & etal marital breackdown Duck marital dissolution Kayser Kersten marital instability Mead در "زیر بنای روان شناختی" روابط پایدار سهیم است و بنابراین، پیشبینی کنندهای کلیدی برای روابط موفق یا ناکارآمد است (هوستون و هاوتس 1 ،1998).
3- عوامل زمینهای (جنسیت، سن، میزان تحصیلات، مدت ازدواج، وضعیت اقتصادی، وضعیت اشتغال، Huston &amp; Houts Gottman Karney & Bradbury Watson & etal Donnellan & etal Lundblad & etal Whisman & etal Henry & Miller تعداد فرزندان، وضعیت خویشاوندی و نوع ازدواج) با سرخوردگی زناشویی زوجین رابطه دارد.
پرسشنامه دیگر در این پژوهش، پرسشنامه عوامل زمینهای است که به منظور ارزیابی آزمودنیها در ویژگیهای سن، جنسیت، سن ازدواج، مدت ازدواج، تعداد فرزندان، وضعیت اقتصادی، وضعیت اشتغال، میزان تحصیلات، وضعیت خویشاوندی، نوع ازدواج Neuroticism Extraversion Openness General Health Questionnaire و عواملی مانند آن استفاده شد.
نتایج پژوهش همچنین نشان داد که سرخوردگی زناشویی با عوامل زمینهای در دو بعد مدت ازدواج و وضعیت اقتصادی رابطه معناداری دارد.
زن و شوهری که تحت فشار اقتصادی هستند، به احتمال زیاد دارای Hawkins &amp; Booth Moya Karimiha Heim & Snyder Hafner& Miller مشکلات بیشتری هستند و این عامل فشار تعارضها و مشکلات آنها را آشکارتر میسازد.