چکیده:
ورود به عرصه واکاوی دقیق معانی واژگان، از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ زیرا گاه ممکن است یک واژه علاوه بر معنای ظاهری خود، مفاهیم عمیقی را افاده کند. در این جهت، بررسی معانی دقیق واژگان و نیز اصطلاحات قرآنی از طریق تامل در برداشت های قرآنی، می تواند راهگشای مطالعات بعدی باشد. واژه «صدیق» یکی از واژگان به کاررفته در زبان عربی و آیات قرآن کریم است که هم در خصوص معنای آن میان اهل لغت، اختلاف نظر مشاهده می شود و هم در تعریف قرآنی آن با آنچه لغت دانان مطرح کرده اند، تفاوت هایی به چشم می خورد.
این نوشتار پس از تبیین دیدگاه لغت دانان درباره معنای واژه صدیق و نیز دیدگاه مفسران، کوشیده است مقصود قرآنی واژه را با تدبر در آیات مربوط روشن نموده، به این وسیله از مراد خداوند در مورد مقام صدیقین پرده بر دارد. دستاورد بحث این است که مقام صدیقین، مقامی غیر اکتسابی، اما مترتب بر مقدمات و زمینه های اکتسابی و برخوردار از موهبت و نعمت ویژه الهی است.
Initiating an accurate exploration of words is of utmost importance، because a word may sometimes imply profound concepts besides its apparent meaning. To this end، studying the exact meanings of the Qur’ānic words and expressions through deliberation on the Qur’ānic impressions can open up the way for further studies. The word ṣiddīq (loyal person) is one of the words used in the Arabic language and the verses of the Holy Qur’ān that is both controversial in terms of meaning among the philologists and different in Qur’ānic definitions provided by them.
خلاصه ماشینی:
"/> به هر حال، علامه محمد جواد مغنیه در تفسیر الکاشف همانند بسیاری از مفسران برای تفسیر آیات قرآن کریم، در موقعیتهای مختلفی از سیاق بهره مند شده است و تقریبا میتوان گفت که ایشان به نقش سیاق به بهترین شکل توجه داشته است که در ادامه، به تبیین این موارد خواهیم پرداخت: 1.
به دست آوردن معنای واژگان گاهی معنای الفاظ آیات با توجه به قرینه سیاق به دست می آید؛ علامه مغنیه به این مطلب توجه داشته است؛ چنانکه در تفسیر آیۀ (بلی من کسب سیئة و أحاطت به خطیئته فأولئک أصحاب النار هم فیها خالدون( (بقره/ 81) تصریح می کند که «سیئة» شامل شرک و دیگر گناهان می شود، ولی در این آیه به قرینۀ (فأولئک أصحاب النار هم فیها خالدون(، مراد از «سیئة» خصوص شرک است88 مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، ج 1، ص 137.
تعیین معنا و مقصود آیه از دیگر کاربردهای سیاق، تعیین مراد آیه و تفسیر آن است؛ علامه مغنیه به این امر نیز توجه داشته است؛ چنانکه در تفسیر آیۀ (و یقول الذین آمنوا أ هؤلاء الذین أقسموا بالله جهد أیمانهم إنهم لمعکم حبطت أعمالهم فأصبحوا خاسرین( (مائده/ ۵3)، بر این باور است که سیاق آیه نشان میدهد که جملۀ (حبطت أعمالهم فأصبحوا خاسرین( سخن خدا نیست و سخن مؤمنان است و معنای آن این است که مؤمنان پس از آنکه از وضعیت و بازیهای منافقان شگفت زده شدند: گفتند: اعمال منافقان نظیر نماز و روزه که در پیش چشم ما بدان تظاهر می کردند، باطل گردید و هیچ گونه پاداشی به آنها داده نخواهد شد91 بنگرید به: مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، ج 3، ص 7۵.