چکیده:
در تفکر اروپایی با جهانبینی مادی، دیدگاه فلسفی مبتنی بر فرد محوری و جمع محوری است دیدگاه حقوقی نیز مبتنی بر دو نوع از مکاتب حقوقی و سیستم دادرسی است که یکی از آنها بر پایه فردمحوری شکل گرفته و مکتب فردی - طبیعی نام دارد و سیستم دادرسی آن اتهامی است؛ دیگری بر پایه جمع محوری شکل گرفته و مکتب تحققی - اجتماعی نامیده شده و سیستم دادرسی آن تفتیشی است. در تفکر اسلامی با جهانبینی الهی و فلسفه خدا محور نیز میتوان دیدگاه حقوقی )مکتب حقوقی و سیستم دادرسی( متناسب با آن را یافت و از آن با عنوان مکتب حقوقی الهی - فطری و سیستم دادرسی اسلامی یاد کرد.
خلاصه ماشینی:
"هر چند وجهی برای این قول متصور است لیکن این دیدگاه نیز با ایراداتی مواجه است از جمله اینکه: مجازات جنایت عمدی کوچکتر که به عمد صورت گرفته، قصاص است و جنایت بزرگتر که مقصود جانی نبوده مشمول عنوان شبه عمد و مستوجب دیه است، حال چگونه میتوان تصور کرد که جنایت مستوجب قصاص در جنایت مستوجب دیه تداخل کند؟ 165) محقق حلی، المختصر النافع ، ج2، ص292 ؛ علامه حلی، قواعد الأحکام، ج3، ص582 ؛ شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ص267 ؛ ابن فهد حلی، المهذب البارع، ج5، ص143 ؛ شهید ثانی، مسالک الأفهام ، ج15، ص67 ؛فاضل هندی، کشف اللثام، ج11، ص9 ؛ طباطبایی، ریاض المسائل، ج16، ص185-182 ؛ نجفی، جواهر الکلام، ج42، ص12 ؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج2، ص508 و...
ک: محقق حلی، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج4، ص168؛ علامه حلی، تحریر الأحکام الشرعیة ، ج5، ص382 ؛ شهید ثانی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج15، ص13؛ نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج41، محقق اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ج13، ص299؛ فاضل هندی، کشف اللثام، ج10، ص646؛ طباطبایی، ریاض المسائل، ج16، ص157 )با اینکه در فروع این مسئله بین فقها اختلاف نظرهایی وجود دارد لیکن در اینکه در هر حال حق قصاص بر حق الله و اجرای حد مقدم است اختلافی ندارند."