چکیده:
گاهی بانک ها در عملیات بانکداری، با کسری منابع مواجه شده و نیازمند تامین نقدینگی میشوند. با توجه به اثرات سوء اضافه برداشت های بانک ها از بانک مرکزی بر اقتصاد ملی، به نظر میرسد بازار بین بانکی، ابزاری مناسب جهت تامین این نوع نقدینگی است . تامین نقدینگی مورد نیاز بانک ها از طریق بازار بین بانکی، نیازمند به وجود ابزارهای کارآمد و مطابق شریعت در این بازار میباشد. این در حالی است که غالب ابزارهای پولی مورد استفاده در بازار بین بانکی متعارف ، ابزارهایی مبتنی بر بهره بوده و قابل استفاده در بازار بین بانکی بانکداری بدون ربا نمیباشند. در همین راستا، در این تحقیق تلاش میشود ابزاری کارآمد، مبتنی بر اوراق مرابحه کالایی معرفی و امکان سنجی شود. ساختار کلی این ابزار به گونه ای است که بانک دارای مازاد منابع نقدی، با استفاده از قرارداد مرابحه کالایی، منابع خود را در اختیار بانک دچار کسری نقدینگی میگذارد، سپس با تبدیل مطالبات خود از بانک دچار کسری نقدینگی به اوراق مرابحه کالایی، آنها را در بازارهای مالی عرضه میکند. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوای متون فقه امامیه و متون مالی، به صورت کتابخانه ای، نشان میدهد که ابزار مرابحه کالایی و به تبع آن اوراق مرابحه کالایی، امکان انتشار در بازار بین بانکی را دارا میباشند.
خلاصه ماشینی:
اوراق مرابحه کالا؛ ابزار مناسب برای بازار بین بانکی در بانکداری بدون ربا سید عباس موسویان تاریخ دریافت : ١٣٩٢/٠٧/١٧ حمزه مظفری تاریخ پذیرش : ١٣٩٣/٠٨/١٨ چکیده گاهی بانک ها در عملیات بانکداری، با کسری منابع مواجه شده و نیازمند تأمین نقدینگی میشوند.
این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوای متون فقه امامیه و متون مالی، به صورت کتابخانه ای، نشان میدهد که ابزار مرابحه کالایی و به تبع آن اوراق مرابحه کالایی، امکان انتشار در بازار بین بانکی را دارا میباشند.
همچنین در این مقاله تلاش میشود پس از آسیب شناسی، به منظور ایجاد نقدینگی دائمی و مطمئن در بین نهادهای بانکی و مالی و اعتباری، بدهی ایجادشده از این ابزار به اوراق بهادار قابل معامله در بازار ثانویه تبدیل شود.
٢. تاریخچه مرابحه کالایی در این قسمت به معرفی یکی از ابزارهای مهمی که از ایده بانکداری اسلامی، به دنیای مالی وارد شده و در بازار بین بانکی مورد استفاده قرار گرفته است پرداخته میشود.
ساختار پیشنهادی مرابحه کالایی روابط حاکم بر این ابزار، با لحاظ نوع روابط و مسائل فقهی و نیز از دیدگاه ریسک ، به شرح ذیل میباشد: در روابط ١ تا ٤، بانک الف (دارای مازاد نقدینگی) با توجه به برخورداری از نقدینگی مازاد کوتاه مدت ، کالایی را که دارای بازار ثانویه فعالی است ، به صورت نقدی بر اساس سازوکار معاملات بورس کالا، از مشتری الف ، خریداری میکند.