چکیده:
نگارنده در مقاله حاضر از طریق بازخوانی و بازفهمی جریان تکفیری در جهان اسلام، این پدیده را برآمده از اندیشه های افراطی و متحجرانه ابن تیمیه حرانی در قرن هفتم هجری و تحلیل نوسلفی گرایی افراطی سید قطب از نظامهای سیاسی اوایل نیمه دوم قرن بیستم و دیدگاههای نظری ابوالاعلی مودودی در باب جهاد می داند که به دلیل حمایت و پشتیبانی قدرتهای جهانی از یکسو و حمایت حاکمان اسرهای و دودهای منطقه خلیج فارس از سوی دیگر، به یک پدیده سیاسی ـ امنیتی تبدیل شده است . مفروض مقاله حاضر با تکیه بر روش زمینه ای ـ پیمایشی ، آن است که پدیده تکفیر گرایی دربرگیرنده دو رهیافت دیوبندی ارهابی در شبه قاره هند و وهابی ارهابی در جهان اسلام است و این جریان به دلیل برخورداری از مولفه های فکری و رفتاری خاص همچون: ارتداد و مهدورالدم شمردن دیگران، دشمنی شدید با سایرین ، افراطی گرایی در خشونت و... دارای تصلب گفتمانی و رفتار سلطه جویانه شده است . بنابراین ، این پدیده در دسته بندیهای موجود از منظر امنیتی در ذیل گفتمان سلبی نگر با ایده سلطه طلبانه قرار می گیرد. این پدیده بین «خود» ـ تکفیرگرایان ـ با «دگری» ـ محور مقاومت و سایرین ـ مرزبندی انحصاری و سخت گیرانه قائل می شود، به همین دلیل ارزیابی امنیتی تکفیر گرایی معاصر در چارچوب ترکیبی از طریق طرح ایده اعمال حداکثر قدرت، فرآیند غیر مشارکتی امنیت سازی، فرقه گرایی مرجع امنیت ، منافع جزئی نگر، و از منظر شاخص مشارکت قشری گرا و نوع فعالیت دارای رویکرد پاکسازی و نسل کشی است
خلاصه ماشینی:
پدیدارشناسی تکفیر گرایی و ارزیابی امنیتی آن 1 احمد مزینانی 2 عبدالحسین خسرو پناه چکیده نگارنده در مقاله حاضر از طریق بازخوانی و بازفهمی جریان تکفیری در جهان اسلام، این پدیده را برآمده از اندیشه های افراطی و متحجرانه ابن تیمیه حرانی در قرن هفتم هجری و تحلیل نوسلفی گرایی افراطی سید قطب از نظامهای سیاسی اوایل نیمه دوم قرن بیستم و دیدگاههای نظری ابوالاعلی مودودی در باب جهاد می داند که به دلیل حمایت و پشتیبانی قدرتهای جهانی از یکسو و حمایت حاکمان اسرهای و دودهای منطقه خلیج فارس از سوی دیگر، به یک پدیده سیاسی ـ امنیتی تبدیل شده است .
مفروض مقاله حاضر با تکیه بر روش زمینه ای ـ پیمایشی ، آن است که پدیده تکفیر گرایی دربرگیرنده دو رهیافت دیوبندی ارهابی در شبه قاره هند و وهابی ارهابی در جهان اسلام است و این جریان به دلیل برخورداری از مؤلفه های فکری و رفتاری خاص همچون: ارتداد و مهدورالدم شمردن دیگران، دشمنی شدید با سایرین ، افراطی گرایی در خشونت و...
این پدیده بین «خود» ـ تکفیرگرایان ـ با «دگری» ـ محور مقاومت و سایرین ـ مرزبندی انحصاری و سخت گیرانه قائل می شود، به همین دلیل ارزیابی امنیتی تکفیر گرایی معاصر در چارچوب ترکیبی از طریق طرح ایده اعمال حداکثر قدرت، فرآیند غیر مشارکتی امنیت سازی، فرقه گرایی مرجع امنیت ، منافع جزئی نگر، و از منظر شاخص مشارکت قشری گرا و نوع فعالیت دارای رویکرد پاکسازی و نسل کشی است .