چکیده:
حمایت و تاکید اسلام بر سنت حسنه وقف در قرآن کریم و احادیث در طول دوران اسلامی یکی از مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی بوده است. این آثار وقفی به صورت غیر منقول شامل: مدرسه، بیمارستان، درمانگاه، تکایا، حسینیه، مغازه و خانههای شخصی و منقول شامل: قرآن خطی، ابزار و اقلام عزاداری مثل علم و کتل، چراغ های روشنایی، ظروف مسی، بیرق، فرش، گلیم و... است که بسیاری از آنها هنوز شناسایی و مستندسازی نشدهاند. این مقاله سعی دارد به معرفی پنجههای فلزی وقفی که یکی از نمادهای مهم عزاداری بوده و کمتر معرفی شده است بپردازد. در این نوشتار سعی گشته ضمن پرداختن به پیشینه پنجههای فلزی، فلسفه ایجاد آنها، بازخوانی کتیبهها و شیوههای هنری به کار رفته در آنها را نیز مورد مطالعه قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
پنجه نگارهای وقفی زنجان مؤلف: پرستو قاسمی اندرود کارشناس ارشد باستان شناسی گرایش اسلامی، کارشناس اداره کل میرث فرهنگی، صنایع دستی و گردشکری استان زنجان چکیده حمایت و تأکید اسلام بر سنت حسنه وقف در قرآن کریم و احادیث در طول دوران اسلامی یکی از مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی بوده است.
این مقاله سعی دارد به معرفی پنجههای فلزی وقفی که یکی از نمادهای مهم عزاداری بوده و کمتر معرفی شده است بپردازد.
سپس گروهی علم شاه را به حرکت درآورده به طرف تکیه دولت میبردند و عزاداری میکردند که این پنجه فلزی را نماد دست سقای کربلا حضرت ابوالفضل (علیه السلام) میدانستند.
ق، دوره حکومتی=محمد شاه قاجار، توضیحات=با درصد کمی نقره 4- بقعه قیدار نبی (علیه السلام)، جنس=نقره، قدمت=1348 ه.
شیوه ساخت و نوع کتیبههای آن حاکی از ساخت این اثر در دوره صفوی است ولی تاریخ حک شده با خط و شیوه کار ضعیفتر به سال 1246 دوره حکومت فتحعلی شاه قاجار برمیگردد که حکایت وقف این پنجه را دارد.
سوره صف آیه 13 در کف دست آیه 13 سوره صف با مضمون «بسم الله الرحمن الرحیم نصرمن الله و فتح قریب و بشر بالمومنین» در حاشیه بالایی سوره متنی با مضمون زیر است که از نظر هنری و شیوه کار ضعیفتر و مربوط به دوره قاجار است: وقف سیدالشهداء نمود این پنجه را استاد مهدی بنا ابن عابدین کله ساری از طایفه...
متن با مضمون زیر است: نصرمن الله و فتح قریب فی 1252 پنجه شماره 4 این پنجه نقره با دسته در بقعه قیدار نبی (علیه السلام) در شهرستان خدابنده نگهداری میشود.